بی‌بی‌سی: شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی پس از سه روز بحث و بررسی، به قطعنامه پیشنهادی بریتانیا، فرانسه و آلمان درباره پرونده هسته‌ای ایران رای مثبت داد.

از ۳۵ عضو شورا، ۱۲ کشور به این قطعنامه رای ممتنع، دو کشور رای منفی (چین و روسیه) و۲۰ کشور رای مثبت دادند. رای پاراگوئه به دلیل فنی و غیرسیاسی به حساب نیامد.

قطعنامه از ایران می‌خواهد که برای رفع نگرانی‌ها آژانس «فورا» با بازرسان همکاری کند و به ابهام‌های موجود درباره برنامه‌هسته‌ایش پاسخ «قانع کننده» دهد.

از جمله دیگر موضوعات مطرح شده در این قطعنامه درخواست از ایران برای لغو ممنوعیت‌ حضور بازرسان خبره آژانس در این کشور است.

سرپرست وزارت خارجه و رئیس سازمان انرژی اتمی ایران پیشتر در اظهارات جداگانه‌ای گفته بودند که در صورت تصویب قطعنامه، جمهوری اسلامی به آن واکنش نشان خواهد داد.

آمریکا ساعاتی پیش از رای‌گیری با حمایت از این پیش‌نویس اعلام کرد که این قطعنامه باید بخشی از یک استراتژی گسترده‌تر در قبال برنامه اتمی ایران باشد.

لورا هولگیت، سفیر آمریکا در آژانس در توضیح اهمیت «استراتژی گسترده‌تر» مورد نظر واشنگتن به موعد انقضای برجام در اکتبر ۲۰۲۵ اشاره کرد و گفت: «این یک نقطه عطف برای تلاش جامعه بین‌المللی بابت اطمینان از این است که برنامه (اتمی) ایران صرفا یک برنامه صلح آمیز خواهد ماند.»

عمده محدودیت‌های فعلی بر برنامه اتمی ایران از جمله تمهیدات نظارتی برجام که قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت آن را تایید کرده است در اکتبر ۲۰۲۵ یا مهرماه سال ۱۴۰۴ به پایان می‌رسد.

از جمله موضوعات طرح شده در قطعنامه ۲۲۳۱ پیش‌بینی سازوکاری برای بازگشت فوری تحریم‌های شورای امنیت علیه ایران تا قبل از مهرماه ۱۴۰۴ است. در این روش، بازگشت تحریم‌ها بدون موافقت چین و روسیه امکان‌پذیر است.

در دوره ریاست جمهوری دونالد ترامپ، آمریکا تلاش کرده بود که این تحریم ها را دوباره بازگرداند اما دولت‌های اروپایی به همراه چین و روسیه از آن حمایت نکردند.

این بار همزمان با آغاز نشست شورای حکام آژانس سه کشور بریتانیا، فرانسه و آلمان پیش‌نویس قطعنامه‌‌ جدیدی را تهیه کردند.

روسیه و چین که به پیش نویس‌قطعنامه رای منفی دادند، امروز در بیانیه مشترکی همراه با ایران خواستار احیای توافق اتمی برجام شدند که آمریکا از آن خارج شده و ایران اجرای بخش های عمده آن را کنار گذاشته است.

چین، ایران و روسیه در این بیانیه گفتند: «زمان آن فرا رسیده است که کشورهای غربی اراده سیاسی نشان دهند، چرخه تداوم تشدید تنش را که تقریباً دو سال است ادامه دارد، متوقف کنند و اقدامات لازم را برای احیای برجام انجام دهند.»

در این بیانیه مشترک آمده است که احیای برجام هنوز امکان‌پذیراست و از سرگیری آن «اکثر» مسائل باقی‌مانده را حل می‌کند، به‌ویژه با ارائه ابزارهای نظارتی گسترده به بازرسان آژانس.

نماینده آمریکا در آژانس یک روز پیش از این در سخنرانی خود در شورای حکام گفته بود در سال ۲۰۲۲ «دوبار توافق‌های قابل اجرا» برای احیای برجام به ایران پیشنهاد شد که تهران هر بار با «درخواست‌های غیرقابل قبول فراتر از برجام» آن را رد کرد.