بی‌بی‌سی: برنامه نیوزنایت بی‌بی‌سی فعالان مدنی در شمال سوریه بعد از اینکه تلاش کردند در مقابل قدرت فزاینده القاعده در این منطقه مقاومت کنند، مجبور به ترک آن شده‌اند.

بعد از حمله پیکارجویان گروه حکومت اسلامی عراق و شام به کلیساهای شهر رقه، یک جنبش مدنی اعتراضی تلاش کرده این گروه جهادی وابسته به القاعده را به چالش بکشد. اما شماری از فعالان مدنی که به ترکیه گریخته‌اند به برنامه نیوزنایت بی‌بی‌سی گفتند که گروه حکومت اسلامی عراق و شام در اقدامی تلافی‌جویانه عده زیادی را دستگیر و مضروب کرده، و یا ربوده است.

شهر رقه که در حال حاضر حدود یک میلیون نفر را پناه می‌دهد، حالا تحت کنترل کامل این گروه است. یکی از فعالان مدنی، عکاسی به نام مزار مطر است. او می‌گوید: “افراد زیادی را دیدم که بعد از آزادی از زندان گروه دولت اسلامی عراق و شام روی بدنشان جای شلاق بود.”

او گفت که برادرش، محمد نور، بعد از فیلم گرفتن از صحنه یک درگیری میان گروه حکومت اسلامی عراق و شام و یک تیپ از نیروهای وفادار به شورای عالی نظامی ارتش آزاد سوریه (گروه تحت حمایت غربی‌ها) ناپدید شده است. او معتقد است که جهادی‌ها برادرش را ربوده اند.

یک فعال دیگر که به‌دلایل امنیتی نخواست نامش فاش شود، گفت که او و خواهرش – که او هم در جنبش اعتراضی شرکت داشته – بعد از آنکه افراد مسلح گروه حکومت اسلامی عراق و شام به آنها تیراندازی کردند، از شهر گریختند. این فعال مدنی گفت: “هفت یا هشت مرد که کمربندهای انفجاری همراه داشتند، دور خواهرم را گرفتند. بعضی‌هایشان می‌گفتند: ‘به او چاقو بزن.’ بعضی هم می‌گفتند: ‘به او تیر بزن.’ آنها پارچه‌ای که رویش نوشته ‘مسیحیان و مسلمانان یکی هستند’ را از خواهرم گرفتند و به او گفتند که کافر است.”

اعتراضات مدنی در ماه سپتامبر (شهریور ۱۳۹۲) و پس از آن آغاز شد که جهادی‌ها پرچم سیاهشان را بر بالای یکی از کلیساهای شهر رقه نصب کردند و آن را به مقر فرماندهی‌شان تبدیل کردند.

پرچم سیاه بر بالای کلیسای ارامنه کاتولیک رقه برافراشته شد

این فعال مدنی ادامه داد: “پیکارجویان مسلح بعد از پیاده شدن از دو خودرو روی سقف کلیسا رفتند. آنها ناقوس کلیسا را با چکش شکستند و یکی از صلیب‌ها را از آن بالا به کف خیابان انداختند. آنها سعی کردند صلیب را هم بشکنند، اما صلیب آهنی بود.” فعالان مدنی از معترضانی فیلم گرفتند که در خیابان صلیب حمل می‌کردند و با فریاد “خجالت! خجالت!” خواهان اتحاد میان مسلمانان و مسیحیان بودند.
‘دیکتاتورهای جدید’

شهر رقه اولین مرکز استانی بود که اوایل امسال بطور کامل تحت کنترل شورشیان قرار گرفت.

بعد از تصرف رقه، یک مجسمه حافظ اسد، رئیس جمهوری فقید سوریه، واژگون شد

اما تنها دو ماه پس از کنترل مشترک شهر بدست نیروهای نزدیک به شورای عالی نظامی و پیکارجویان جهادی، گروه حکومت اسلامی عراق و شام در ماه مه (اردیبهشت ۱۳۹۲) کنترل شهر را در اختیار گرفت. آنها برای تأکید بر اهمیت این اتفاق، سه نفر از علویان سوریه را در ملاء عام اعدام کردند.

بشار اسد، رئیس جمهوری سوریه هم علوی است. جمعیت شهر رقه به‌خاطر ورود خانواده‌های آواره افزایش زیادی پیدا کرده، و این شهر شاید تاکنون بزرگ‌ترین شهر در جهان باشد که تحت کنترل القاعده قرار گرفته است.

مزار مطر می‌گوید: “آنها فروش مشروبات الکلی را ممنوع کردند، سعی کردند کافه‌هایی که دختران و پسران در آنها با هم معاشرت می‌کنند را ببندند، نمایش‌های خیابانی، سینماها و پوشیدن رنگ‌های روشن را ممنوع کردند، و زنان را مجبور کردند پوشش اسلامی داشته باشند. آنها دیکتاتورهای تازه‌ای هستند، درست مثل بشار اسد. اما فرقشان این است که لباس سیاه به تن دارند. تنها رنگشان عوض شده است.”

گروه حکومت اسلامی عراق و شام از دیگر گروه‌های شورشی کوچک‌تر است، اما از امکانات مالی بهتری برخوردار است. این گروه از نیروهای جهادی اهل دیگر کشورهای عربی به‌خصوص عراق، و همچنین لیبی، تونس و عربستان سعودی تشکیل شده است. عده‌ای از اعضای آن هم اهل مناطق شمالی قفقاز و اروپا هستند. اما فعالان مدنی رقه می‌گویند که اخیرا شورشیان سوری بیشتری به این منطقه آمده‌اند. در چند ماه اخیر، گروه حکومت اسلامی عراق و شام پیشرفت‌های قابل توجهی داشته، و این پیشرفت‌ها عمدتا در مناطق تحت کنترل ارتش آزاد سوریه بوده است. این گروه حالا منطقه وسیعی در شمال سوریه و در نزدیکی مرز ترکیه را تحت کنترل خود دارد.