روز: نامش غلامرضا حسنی است، اما با این اسم و فامیل پرتعداد، در ایران به نامی دیگر مشهور شده و باشهرتی در حد “سلبریتی‌ها”: ملاحسنی. حالا ملاحسنی، امام جمعه ۸۶ ساله ارومیه با بیش از سه دهه حضور در این سمت و سخنرانی‌ها و اظهارنظرهای جنجالی فراوان، برکنار شده است. خبرگزاری‌های رسمی ایران از لفظ برکناری و یا بازنشستگی برای او استفاده نکرده و از تغییر امام جمعه ارومیه خبر داده‌اند.

از جعفر شجونی، روحانی اصولگرا پرسیده‌ایم که علت این تغییر چه بوده است. او به روز می‌گوید: “امامان جمعه حقوق نمی‌گیرند که به آن صورت بازنشسته بشوند. این‌ها ممکن است یک ذره کوتاهی مغزی، فکری، عقلی و قلبی باعث بازنشستگی‌شان بشود. ایشان را امام منصوب کرده بودند. اما در ستاد ائمه جمعه با هم مشورت می‌کنند بعد می‌ببینند ممکن است یکی توانایی تکلم نداشته باشد، فراموشی داشته باشد و… این را تشخیص می‌دهند و مصلحت‌بینی می‌کنند که فلان امام جمعه یک مقداری استراحت کند.”

او اضافه می‌کند: “من پارسال رفتم چند روز سخنرانی. ایشان پای منبر ما نشست. بعد از سخنرانی هم ایشان سخنرانی کرد. خطبه را هم صحیح و سالم خواند. حالا ممکن است یک مقداری توانایی‌اش را از دست داده باشد و ستاد ائمه جمعه هم بر اساس مصلجت اندیشی و مشورت به این تصمیم رسیده باشند.”

از شجونی می‌پرسم که چه‌قدر به لحاظ شخصیتی حسنی، امام جمعه ارومیه را می‌شناسد؟پاسخ می‌دهد: “مرد شجاع و مرد مبارزی است و حتی پسر خودش را محکوم و حکم را هم اجرا کرد. حسنی آدم شجاع و با شخصیتی است.”

شجونی به سوابق حسنی در سال‌های اخیر اشاره می‌کند و می‌گوید: “وقتی که اشرار ضدانقلاب حمله کردند به نمازجمعه، به عزاداری امام حسین و به عکس امام و رهبری، ایشان مبارزه کرد. درباره این کسانی که در سال ۸۸ کودتا کردند به خود من گفت من حاضرم این‌هایی را که فتنه کردند محاکمه کنم. رای بدهم و خودم هم رای را اجرا کنم. او چنین شجاعتی دارد.”

شجونی که خودش ۸۱ سال سن دارد، درباره کهولت سن و حضور در سمت‌هایی مثل امامت جمعه، چنین نظری دارد: “ما هم برای خودمان یک تشکیلاتی داریم. نباید حقی از کسی ضایع شود. نماز مردم باید صحیح صورت بگیرد؛ یک آدمی که توانایی ندارد حمد و سوره بخواند یا به هر حال نمی‌تواند به موقع به مجالس و محافل برود، بعد از مصلحت‌اندیشی از او تقاضا می‌کنند که برود بیرون و مسجد را رها کند، از این چیزها زیاد داریم ما.”

او اضافه می‌کند: “مساله خاصی نیست؛ شورا[ی سیاست‌گذاری ائمه‌جمعه] آدمی که توانایی جسمی ندارد را بر می‌دارد.”

ملایی که به فتوای خمینی مسلح بود

به گزارش خبرگزاری مهر این تغییر به دلیل “کهولت سن حجت‌الاسلام حسنی” صورت گرفته و رئیس شورای سیاست‌گذاری ائمه‌جمعه کشور نیز به تسنیم گفته که دلیل انتخاب امام جمعه جدید، بیماری حسنی بوده است. به گفته سیدرضا تقوی، “هیاتی از سوی رهبر معظم انقلاب اسلامی هفته گذشته عیادتی از حجت‌الاسلام حسنی داشتند… در این دیدار حجت‌الاسلام حسنی اعلام داشتند: من مطیع مولا و رهبری هستم و هرطور که ایشان مصلحت بدانند، عمل می‌کنم.”

این امام جمعه منصوب آیت‌الله خمینی، به استفاده از اسلحه و خشونت‌های کلامی و فیزیکی مشهور است. او فرزندش رشید حسنی را به دلیل عضویت در یکی از گروه‌های چپ‌گرا، تحویل نیروهای کمیته داد که منجر به اعدام فرزندش شد. همچنین حمله به روستای قارنا از توابع شهرستان نقده و قتل و عام اهالی کرد روستا را به او نسبت می‌دهند.

او به گفته خودش سال‌ها پیش از انقلاب مبارزه مسلحانه با حکومت پهلوی را در پیش گرفته و در کوه‌ها زندگی می‌کرده است. همچنین روایت کرده که ” پس از انقلاب روزی خدمت حضرت امام(ره) مشرف شدیم، من مسلح بودم و می‌توانم بگویم شش ماه بود لباس از تن در نیاورده بودم…. دفتر امام از لباس و برخورد من احساس کرده بودند اسلحه را تحویل نخواهم داد…. آنها هم ماندند چه کنند…. بعد از این‌که حاج احمد آقا رسیدند خدمت امام که امام چه دستور می فرمایید؛ یک آخوندی آمدند چنین و چنان، ایشان با تشر فرموده بودند بگذارید بیاید من ایشان را از زمان مبارزه با شاه می‌شناسم، ایشان در آن موقع هم مسلح بودند. من مسلحانه خدمت امام رسیدم…”

حسنی همچنین عنوان کرده که در مورد لزوم مسلح بودن، به فتوای آیت‌الله خمینی عمل کرده است: “در همان روزی که خدمت امام مشرف شدم، این فتوایی بود که امام صادر فرمودند که «همه ما باید مثل آقای حسنی مسلح باشیم. ”

او اما۳۰ سال پس از اعدام رشید حسنی٬ گفت که از اعدام فرزندش همچنان رنج می‌برد. حسنی عنوان کرده بود: “[به تربیتش] نتوانستم برسم. الان هم رنج می‌برم. پسر من دیروز با شاه می‌جنگید و امروز در لیست اعدامی‌ها باشد برایم فوق‌العاده سخت است.”

امام جمعه ارومیه در کتاب خاطراتش هم به صراحت عنوان کرده که رشید مستحق اعدام نبود: “او جنایتی را مرتکب نشده بود، یا کسی را نکشته بود. تنها جرمش این بود که گرایش شدید کمونیستی داشت و این هرگز منجر به اعدام کسی نمی‌شود.”

او در قضاوتی دور از ذهن، حکم قاضی برای پسرش را “فله‌ای” توصیف کرده است. این درحالی است که او بارها در تریبون نماز جمعه از توانایی‌اش در کاربرد اسلحه و اجرای حکم محاربه برای مخالفان و منتقدان حکومت اسلامی استفاده کرد.

نوع صحبت عامیانه و ناآگاهی‌اش به مسایل مدرن و جدید باعث شده بود که سخنان او در روزنامه‌های دوران اصلاحات پرطرفدار شود و طنزهای بسیاری درباره‌اش ساخته شود که همین‌ها نام ملاحسنی را بیش از پیش پرآوازه می‌کرد.