دویچه‌وله: کاخ سفید برای اولین بار رسما خلاصه‌ای از جزئیات فنی توافق هسته‌ای ایران و غرب و طرح اجرایی مورد توافق دو طرف را منتشر کرد. بحث و جدال بر سر رویکرد ایالات متحده در تعامل با ایران همچنان ادامه دارد.

کاخ سفید روز پنج‌شنبه (۲۶ دی/ ۱۶ ژانویه) برای نخستین بار نقشه‌ راه ۳۰ صفحه‌ای حاوی جزئیات طرح اجرای توافق صورت‌گرفته میان ایران و غرب برای رقیق‌سازی ذخایر اورانیوم غنی‌شده ایران در برابر کاهش بخشی از تحریم‌ها را در اختیار نمایندگان و سناتورهای آمریکایی قرار داد.

به گزارش خبرگزاری رویترز٬ این اقدام دولت آمریکا در پی درخواست‌های مکرر نمایندگان کنگره برای شفاف‌سازی پیرامون معامله هسته‌ای با ایران صورت گرفته است. آنچه در اختیار نمایندگان و سناتورها قرار گرفته “برنامه اقدام مشترک” نام دارد و به گفته جی کارنی٬ سخنگوی کاخ سفید٬ معمولا اسنادی از این دست به صورت عمومی منتشر نمی‌شوند.

پیش‌تر خلاصه‌ای از مفاد توافق هسته‌ای ایران و قدرت‌های جهانی در اختیار رسانه‌ها قرار گرفته بود و رویترز در گزارشی اختصاصی اعلام کرده بود که ایران قرار است در نخستین روز ماه فوریه اولین قسط ۵۵۰ میلیون دلاری از ۴/۲ میلیارد دارایی‌های بلوکه‌شده خود در بانک‌های خارجی را دریافت کند.

بیشتر بخوانید: آغاز بازگرداندن دارایی‌های بلوکه‌شده ایران

پرداخت بقیه اقساط بدهی‌های ایران مشروط به پیش‌برد طرح رقیق‌سازی ذخایر اورانیوم ۲۰ درصد غنی‌شده ایران در بازه‌ای شش‌ماهه است که در صورت تحقق می‌تواند زمینه توافقی گسترده‌تر با جامعه جهانی را فراهم کند. ذخایر اورانیوم ایران باید دراین بازه زمانی به اورانیوم پنج درصد و کمتر از آن کاهش یابد.

بحث و جدال بر سر تعامل با ایران؛ توقف یا تداوم تحریم‌ها؟

به رغم توصیه‌های مکرر باراک اوباما٬ رئیس‌جمهور آمریکا به قانون‌گذاران این کشور برای خارج کردن طرح تشدید تحریم‌ها علیه ایران از دستور کار٬ ائتلافی از نمایندگان دموکرات و جمهوری‌خواه همچنان در تلاش‌اند تا زمینه تصویب تحریم‌های گسترده‌تر علیه جمهوری اسلامی را فراهم کنند.

رئیس‌جمهور آمریکا هشدار داده است که در صورت تصویب تحریم‌های جدید علیه ایران آن را وتو خواهد کرد. دولت آمریکا معتقد است تصویب تحریم‌های جدید یک فرصت تاریخی برای پیروزی دیپلماسی در پایان دادن به بحران هسته‌ای ایران و دست‌یابی به توافقی بزرگ‌تر با این کشور را از بین خواهد برد.

بیشتر بخوانید: آمریکا “توافق هسته‌ای پنهان” با تهران را رد کرد

با این همه٬ کنگره آمریکا می‌خواهد مطمئن شود که ایران به تسلیحات هسته‌ای دست نخواهد یافت و تحریم‌ها را کارآمدترین اهرم فشار برای تحقق این هدف می‌داند.

برخی از نمایندگان کنگره که اسناد محرمانه مرتبط با توافق ایران را خوانده‌اند٬ در گفت‌وگو با روزنامه وال‌استریت‌ژورنال گفته‌اند که هنوز درباره مکانیسم کشف تخطی احتمالی ایران از این توافق به نتیجه درستی نرسیده‌اند. به اعتقاد آنها این مساله در این توافق به روشنی تشریح نشده و مایه نگرانی است.

گذشته از این٬ به اعتقاد آنها راه‌های متوقف کردن فعالیت‌های رآکتور آب‌سنگین اراک هم در این توافق به صراحت بیان نشده و از آنجایی که این رآکتور می‌تواند برای تولید پلوتونیوم مورد نیاز برای ساخت بمب هسته‌ای مورد استفاده قرار گیرد٬ آن را یکی دیگر از ضعف‌های فاحش توافق با ایران می‌دانند.

خلاصه “برنامه اقدام مشترک” که کاخ سفید منتشر کرده می‌گوید “کمیسیونی مشترک” هم ایجاد خواهد شد که بر پیش‌رفت اجرای این توافق نظارت خواهد کرد. این کمیسیون با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و ناظران آن هم در تماس نزدیک خواهد بود تا بتواند نگرانی‌ها و ابهامات موجود پیرامون برنامه هسته‌ای ایران را برطرف کند.