پیام نو: آقای روحانی باید با نامه‏‌ای رسمی و علنی از صداوسیما بخواهد که تریبون مناسبی در اختیار موافقان توافق ژنو قرار دهد. صداوسیما موظف است که چنین بکند و بهتر است آقای روحانی برخورد جدی‏‌تری با صداوسیما داشته باشد.

پیام نو، گروه سیاسی– بی سواد خواندن مخالفان توافق ژنو توسط رئیس جمهوری موجی از حملات جدید را علیه دولت دامن زده است، حملاتی که بعد از سخنان روز سه شنبه حسن روحانی قابل پیش بینی بودند. اما نکته اساسی‌‏تر نقدی بود که رئیس جمهوری متوجه هواداران خود کرد، اینکه چرا آنها برای تقابل با مخالفان دولت وارد صحنه نمی‌‏شوند. این بهانه‏‌ای بود برای گفت و گوی «پیام نو» با عباسعلی منصوری آرانی، عضو کمیسیون امنیت ملی، کسی که می‏ گوید روحانی باید جدی تر از این به دنبال گرفتن تریبون برای موافقان توافق ژنو باشد.
* رئیس جمهوری در یک اظهار نظر پر حاشیه مخالفان توافق ژنو را بیسواد خواند. نظر شما در خصوص این موضع‏‌گیری آقای روحانی چیست و چقدر موافق این دست موضع‏‌گیری‏‌ها هستید؟

– من فکر می‏ کنم که آقای روحانی اگر جور دیگری گله خود را مطرح می‏ کرد بهتر بود، چون بهر حال عده‏ ای از این منتقدان از سطح علمی خوبی برخوردار هستند اما چون دید حزبی و سیاسی به این مساله فنی دارند نهایتا خروجی خاصی را در مخالفت خود تولید می‏ کنند. به نظر می‏ رسد که آقای رئیس جمهور می‏ خواستند طعنه‏ ای بزنند و یا اینکه دچار اشتباه کلامی شدند. شاید بهتر بود آقای رئیس جمهور از واژه نقد غیر علمی استفاده می‏ کرد تا بی سواد. البته از یک منظر دیگر هم این صحبت آقای روحانی قابل بحث است و می‏ شود به او حق داد. همین منتقدان در چند روز گذشته به این دولت صفت وطن فروشی و خائن داده بودند و توافق ژنو را ترکمچای هسته‏ ای خوانده بودند که البته بسیار ادبیات نامناسب‏‌تری نسبت به ادبیات آقای روحانی است. قطعا صفت بی سواد در مقایسه با تهمت خیانت یا وطن فروشی بسیار نرم‏‌تر است اما به نظر من آقای روحانی می‏ بایست این کار را به دیگران واگذار کند. به هر حال این اظهار نظر جواب کسانی است که دولت را وطن فروش و خائن می‏ دانند.
* شما نقطه ضعف موافقان توافق ژنو را در دفاع از این اقدام در چه می‏ دانید؟

– در خصوص توافقنامه ژنو قطعا دیدگاه‏ های مثبت و منفی در جامعه وجود دارد. ارزیابی خود من این است که حدود ۸۰ درصد از مردم و نخبگان موافق این توافق نامه بودند که به شکل‏ های مختلف بازخورد این مساله را دیده‏ ایم، اما آنچه که ما شاهد هستیم این است که مخالفان به خوبی توانسته‏ اند از تریبون‏ ها استفاده کنند و مخالفت خود را نشان دهند. آن طیف گسترده موافقان این توافق به نظر می‏ رسد که فکر کرده‏ اند این فرآیند در حال انجام شدن است و یا به هر دلیل دیگری دست به قلم نشدند و به مباحث این موضوع ورود قدرتمندی نداشتند.
* پس شما موافق انتقاد آقای روحانی از طیف‏ های دانشگاهی هستید؟

– انتقاد آقای روحانی از این دسته افراد کاملا به جا است که چرا این موافقان با قدرت موضوع توافق هسته‏ ای را تبیین نکردند و سودهای آن را نشان ندادند. واقعیت این است که تمام کشورهایی که پشت میز مذاکره می‏ نشینند به دنبال سود هستند و اینطور نیست که همه تلاش کنند برای اینکه منافع یک کشور تامین شود. ما نباید انتظار داشته باشیم ۱+۵ تلاش کند تا صرفا منافع ایران تامین شود. ما باید ببینیم که در این بده بستان‏ ها چه گرفته‏ ایم و چه داده‏ ایم. تحلیل خود من این است که اصلا چیزهایی که ما گرفته‏ ایم در این توافق اصلا قابل مقایسه با چیزهایی که داده‏ ایم، نیستند، اما این مساله واقعا تبیین نشده و تبیین موضوع بسیار مهم است، چرا که مجموعه این مواضع موجب شکل‏ گیری و جهت دهی به ذهنیت عمومی جامعه در این مورد خاص می‏ شود. مخالفان توافق ژنو خیلی راحت مسایل فنی و بسیار پیچیده این موضوع را به شکل موضوعاتی عام و همه فهم در می‏ آورند و آن را تصویر می‏ کنند. این اتفاق باید در طیف موافقان توافق هسته‏ ای هم بیفتد. البته قطعا قسمت زیادی از مواضع مخالفان را حداقل خود من یکسری مواضع پوپولیستی و غیر فنی می‏ دانم اما موافقان توافق هم باید بتوانند ضمن دوری از ادبیات پوپولیستی موارد این موضوع را به صورتی عام تبیین کنند.
* به نظر شما زمینه تقابل بر سر توافق ژنو کجا است و اینکه تاکتیک موافقان این توافق برای مواجهه با انتقاداتی که مطرح می‏ شود باید چگونه باشد؟

– به نظرم ما خیلی نمی‏ توانیم نقد کنیم که چرا مخالفان توافق ژنو این حرف‏ ها را می‏ زنند. به هر حال عده‏ ای از این مخالفان واقعا پایبند منافع ملی هستند. اما قسمت عمده‏ ای از این مخالفان با دید سیاسی و صرف ایجاد تقابل با دولت و جریان حریف چنین مواضعی می‏ گیرند. اینها دارند کار خودشان را می‏ کنند و قطعا نمی‏ روند کنار بنشینند و دست خود را به نشانه تسلیم بالا ببرند. آنها قصد دارند در صحنه سیاسی بمانند، هر چند که انتخابات را باخته‏ اند و حتی ممکن است انتخابات بعدی را هم ببازند. اما این به معنای تسلیم نیست. آنها با هر زبانی و با هر امکانی کار خود را انجام می‏ دهند، ولی مساله اصلی طرف موافق قضیه است که باید بتواند پروژه خود را جلو ببرد و پروژه آنها را تضعیف کند. در طرف موافقان به طور مشخص کسی نیست که بتواند محور شود و موافقین را جمع کند و دیدگاه‏ ها را طرح کنند. در حقیقت طیف موافقان توافقنامه ژنو نیروی نظم دهنده ندارند. مساله اساسی دیگر هم زمینه این تقابل‏ ها است که این زمینه افکار عمومی هستند. باید متوجه باشیم که قرار نیست در این فرآیند تقابلی صرفا بر اساس استدلال ما طرف مقابل عقب برود. بستر عقب نشینی مخالفان تنها و تنها اقناع افکار عمومی و همراه شدن آنها با دولت در این مسیر است.
* اما مساله مهم این است که فضا و تریبون چندانی برای موافقان این توافقنامه وجود ندارد. مثلا صدا و سیما به جز مقامات رسمی وزارت امور خارجه از هیچ کارشناسی که موافق توافقنامه ژنو باشد دعوت نمی‏ کند و تریبون نمی‏ دهد. در حالی که وضعیت برای مخالفان فرق دارد. شما فکر می‏ کنید راه تغییر این وضعیت چیست؟

– درست است. به نظر من جایی که آقای روحانی باید سخت‏ تر برخورد کند همینجا است. آقای روحانی باید با نامه‏ ای رسمی و علنی از صدا و سیما بخواهد که تریبون مناسبی در اختیار موافقان توافق ژنو قرار دهد. صدا و سیما موظف است که چنین بکند و بهتر است آقای روحانی به جای بیسواد خواندن مخالفان توافق ژنو، برخورد جدی‏ تری با صدا و سیما داشته باشد. در همین صدا و سیما در مورد یک مسابقه فوتبال ساعت‏ ها به موافقان و مخالفان فرصت می‏ دهند و بحث می‏ کنند، آیا توافق ژنو ارزشی کمتر از یک مسابقه فوتبال دارد؟ قطعا اینطور نیست و من قبول دارم که فضای رسانه‏ ای برای موافقان این توافق تنگ است. این دیگر کار خود دولت است که این فضا را باز کند. دولت باید زمینه‏ ای را ایجاد کند که در تریبون‏ های فراگیر مناظره و بحث‏ های بسیار صریحی در این خصوص شکل بگیرد. تنها در این صورت است که وضعیت بهتر می‏ تواند روشن شود. اگرچه به علت اینکه امکان بهره‏ برداری‏ هایی وجود دارد باز هم دست موافقان توافق ژنو برای طرح برخی از مسایل بسته خواهد بود. برخی مسایل به دلیل ملاحظاتی که مستقیما با خود توافق ژنو و روند مذاکرات ارتباط دارند امکان طرح پیدا نمی‏ کنند و برخی مطالب دیگر را هم نمی‏ توانیم مطرح کنیم، چون بلافاصله به ما انگ می‏زنند که شما کشور را تضعیف کردید. مثلا مباحث مربوط به تحریم‏ ها و آثار آن از این دست هستند. اما به هر حال من فکر می کنم باز هم منطق موافقان توافق ژنو آنقدر قوی است که بتوانند در این بحث‏ ها دست بالا را پیدا کنند.