دویچه‌وله: ۱۶۰ استاد دانشگاه در نامه‌ای به حسن‌ روحانی، رئیس‌جمهور ایران، خواسته‌اند تا روند تدوین و تصویب سرفصل‌های دروس رشته علوم سیاسی را مورد بازنگری قرار دهد. به گفته آنها این رشته در معرض خطر “آسیب‌های جبران ناپذیر است”.

گروهی از اعضای هیئت علمی و اساتید رشته علوم سیاسی دانشگاه‌های ایران نسبت به فرایند تدوین و تصویب عناوین و سرفصل‌های این رشته ابراز نگرانی کرده‌اند.

در نامه‌‌ی آن‌ها خطاب به حسن روحانی، رئیس‌جمهور ایران، که به امضای ۱۶۰ استاد دانشگاه رسیده، آمده است: «آنچه به نام اصلاح عناوین و سرفصل‌های رشته علوم سیاسی تاکنون انجام شده با کمترین مشارکت و تأیید اعضای هیأت علمی گروه‌های علوم سیاسی و نهادهای مرجع و معتبر علمی حوزه علم سیاست بوده و از آسیب‌ها، تنگناها، نواقص و خلاءهای جدی برخوردار است.»

به گفته نویسندگان میزان نارسایی‌های این روند تا آن اندازه جدی است که “چشم‌انداز اجرای آن وارد نمودن آسیب‌های جبران‌ناپذیر بر رشته علوم سیاسی خواهد بود”.

این اساتید از حسن روحانی که ریاست شورای عالی انقلاب فرهنگی را بر عهده دارد‌، خواسته‌اند تا هر چه سریع‌تر با توقف موقت یکساله اجرای این روند، “زمینه مشارکت گروه‌‌های علوم سیاسی دانشگاه‌ها و مراجع معتبر علمی این حوزه در امر بازنگری عناوین و سرفصل‌های دروس رشته علوم سیاسی” را فراهم آورد.

دغدغه و گلایه رهبر از وضعیت تدریس علوم انسانی

رئیس‌جمهور ایران اردیبهشت ماه امسال در یک سخنرانی بر ضرورت “اسلامی کردن رشته‌های علوم انسانی” تأکید کرده اما هم‌زمان خاطرنشان ساخت: «اما باید توجه داشته باشیم که کجا را باید اسلامی کنیم و راه را اشتباه نپیماییم، چون پایه‌ها و مبانی علم و دانش، اسلامی، مسیحی و یهودی ندارد و پایه‌های علم جهانی است و جغرافیا نمی‌شناسد.»

بحث بازنگری در علوم انسانی که علوم سیاسی نیز از زیر مجموعه‌های آن به شمار می‌رود، چند سالی است که به یکی از دغدغه‌های اصلی میان مقامات جمهوری اسلامی تبدیل شد. این بحث پس از آن به جریان افتاد که علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی، نسبت به وضعیت تدریس علوم انسانی در دانشگاه‌های ابراز نگرانی کرد.

وی شهریور سال ۸۸ در جریان یک سخنرانی، آموزش علوم انسانی را “منجر به بی‌اعتقادی به تعالیم اسلامی، ترویج شکاکیت و تردید در مبانی دینی و اعتقادی” خواند. آیت‌الله خامنه‌‌ای همچنین از تحصیل نزدیک به دو میلیون دانشجو در رشته‌های علوم انسانی با نارضایتی یاد کرد.

او یک سال بعد نیز بار دیگر با طرح دغدغه‌ خود نسبت به تدریس علوم انسانی گفت: «این علوم انسانى‌اى كه امروز رایج است، محتواهایى دارد كه ماهیتاً معارض و مخالف با حركت اسلامى و نظام اسلامى است. متكى بر جهان‌بینى دیگرى است، حرف دیگرى دارد، هدف دیگرى دارد. وقتى اینها رایج شد، مدیران بر اساس آنها تربیت می‌شوند و همین مدیران مى‌آیند در رأس دانشگاه، در رأس اقتصاد كشور، در رأس مسائل سیاسى داخلى، خارجى، امنیت، غیره و غیره قرار می‌گیرند.»

پس از طرح این گلایه‌ها موضوع “اسلامی کردن علوم انسانی” در دستور کار مقامات دولت دهم قرار گرفت تا جایی که در نهایت “نقشه جامع علمی کشور و تدوین علوم انسانی متناسب با رویکرد انقلاب اسلامی” تصویب و توسط محمود احمدی‌نژاد، رئیس‌جمهور پیشین ابلاغ شد.

در همین حال پژوهشگاه “علوم انسانی و مطالعات فرهنگی” موظف به بازنگری سرفصل‌های رشته‌های علوم انسانی در دانشگاه‌ها شد. حمیدرضا آیت‌اللهی، رئیس این پژوهشگاه، آذرماه سال ۹۰ در یک نشست خبری اعلام کرد که در فرایند بازنگری “ارزش‌های اسلامی، اهداف بلندمدت و راهبردهای کلان کشور” مورد توجه قرار گرفته‌اند.