دویچه‌وله: یکی از عکاسان خبرگزاری فارس که در تیرماه امسال از سوی سرپرست آن زمان گروه عکس این خبرگزاری مورد ضرب و شتم قرار گرفته بود، به اتریش پناهنده شد.
بشنوید: گفت‌وگو با عکاس پناهنده خبرگزاری فارس

میلاد علایی که همکاری با خبرگزاری‌های مهر و برنا را نیز در کارنامه کاری خود دارد، می‌گوید که تغییر روند رسیدگی به پرونده ضرب و شتم وی از سوی سرپرست وقت گروه عکس خبرگزاری فارس دلیل خروجش از ایران بوده است.

میلاد علایی در ۱۶ تیر ۱۳۹۳ / ۶ ژوئیه ۲۰۱۴ از سوی سرپرست آن زمان گروه عکس خبرگزاری فارس مورد ضرب و شتم قرار گرفت. خبری که به سرعت در بسیاری از خبرگزاری‌های فارسی زبان داخل و خارج از کشور منتشر شد.

علایی همان زمان درباره این ماجرا در فیس‌بوک خود نوشت: «ظهر امروز سرپرست فعلی گروه عکس خبرگزاری فارس به دلیل اعتراض من مبنی بر علت حذف نام و عدم آفیش برنامه عکاسی، مرا مورد ضرب و شتم قرار داد. لازم به ذکر است، این فرد پیش از این هم سابقه چنین اقداماتی را داشته و بر همین اساس اقدامات قضایی من در حال پی‌گیری است.»

شاکی به متهم تبدیل شد

میلاد علایی حالا با پناهنده شدن به کشور اتریش در گفت‌وگو با دویچه‌وله از روند پرونده‌اش می‌گوید که چطور خودش در پرونده‌ای که در جایگاه شاکی قرار داشت، به متهم تبدیل و در نهایت پیش از دستگیری به اتریش پناهنده شد.

عکاس پیشین خبرگزاری فارس درباره روزی که از سوی سرپرست آن زمان گروه عکس خبرگزاری فارس مورد ضرب و شتم قرار گرفت، می‌گوید: «آن روز من در خبرگزاری بودم. یکی دو هفته بود که سردبیرمان استعفا داده بود و می‌دانستم با وضعیت جدید دچار مشکل می‌شویم. وضعیت برای ما عکاس‌هایی که مانده‌ بودیم بسیار سخت بود. مسئولان بالا ما را “عکاس‌های ضد ارزش” محسوب می‌کردند. من در خبرگزاری فارس به وضعیتی که برای ما پیش آمده بود اعتراض داشتم. در آن روز من به سرپرست بخش عکس اعتراض کردم که چرا اسمم را برای پوشش عکاسی هیچ برنامه‌ای روی تابلو نصب نکرده است. دو هفته بود که به هیچ برنامه‌ای فرستاده نمی‌شدم. سرپرست وقت بخش عکس هم در جواب این اعتراض مرا مورد ضرب و شتم قرار داد.»

با وقوع این حادثه در خبرگزاری فارس، از آنجا که همان روز دکتر ولایتی مهمان این خبرگزاری بود، از تماس میلاد علایی با پلیس و آمدن ماموران نیروی انتظامی به دفتر خبرگزاری جلوگیری شد.

اما چند روز بعد علایی به طور رسمی شکایتی را علیه سرپرست وقت گروه عکس خبرگزاری فارس در دادسرای رسانه و مطبوعات اعلام کرد، شکایتی که ماه‌ها بعد علیه خود او استفاده شد.

میلاد علایی که رشته تحصیلی او طراحی لباس است و به خاطر علاقه به عکاسی، کارش را از سال ۸۸ به‌عنوان عکاس با خبرگزاری برنا در ایران آغاز کرده است، دراین‌باره می‌گوید: «سرپرست وقت گروه عکس خبرگزاری فارس با وجود شاهد‌ان بسیار در محل حادثه، ضرب و شتم مرا در دادگاه کتمان کرد. پس از آن دیگر من را به ساختمان خبرگزاری راه ندادند، فقط به خاطر این‌که شکایت کرده بودم.»

پزشک قانونی آثار ضرب و شتم روی بدن میلاد علایی را در همان زمان تایید کرد، اما در مقابل سرپرست وقت گروه عکس خبرگزاری فارس هم در شکایتی جداگانه، اعلام کرد که از او اعاده حیثیت شده و خواستار رسیدگی به پرونده‌اش شد.

به گفته آقای علایی علاوه بر سرپرست وقت گروه عکس خبرگزاری فارس، مدیر عامل این خبرگزاری هم به خاطر مسائلی که در حواشی این پرونده به وجود آمد، شکایت جداگانه‌ای را علیه این عکاس مطرح کرد.

حاشیه‌های پرونده رفته رفته آنقدر زیاد شد تا این‌که میلاد علایی در جلسات بازپرسی به خاطر بسیاری از عکس‌هایی که ثبت کرده بود، به سیاه‌نمایی و انتقام‌جویی متهم و از همکاری او با رسانه‌های دیگر هم جلوگیری شد.

او در این‌باره می‌گوید: «من نمی‌خواستم این‌‌قدر حاشیه درست شود. توقع داشتم که خیلی دوستانه این ماجرا تمام شود. من اگر شکایت کرده بودم، فقط برای دفاع از حقم بود. خبرگزاری فارس نه تنها پس از این ماجراها مرا اخراج کرد، بلکه تجهیزاتم را هم گرفت و طبعا دیگر نگذاشت که من حتی در خبرگزاری‌های دیگر کار کنم. از من شکایت کردند و وضعیتی را رقم زدند که مجبور شدم از کشور خارج شوم.

محدودیت و سانسور برای عکاسان داخل ایران

حوادث رخ داده برای میلاد علایی و در نهایت پناهنده شدن او به کشور اتریش بهانه‌ای شد تا از او درباره محدودیت‌های کار یک عکاس در ایران بپرسیم.

محدودیت‌هایی که به قول او برای همه عکاسانی که در حال همکاری با رسانه‌های ایران هستند، شناخته شده است و می‌دانند نباید پا از آن فراتر گذاشت.

«واقعیت این است که محدودیت‌ها شناخته شده است. من به عنوان عکاس می‌دانم برای مثال محدودیت‌های خبرگزاری‌ها در ایران چه چیزهایی هست. اما ما یکسری محدودیت داریم، یکسری سانسور داریم. برای مثال ما برای نشان دادن بعضی از مسائل اجتماعی محدودیت داشتیم. حداقل در زمان فعالیت من، خبرگزاری فارس علاقه چندانی به نشان دادن معضلات اجتماعی نداشت. جمله‌ای که خودشان می‌گویند این موضوعات سیاه‌نمائی است، و سیاه ‌نمایی کردن برای آن‌ها جذاب نیست.»

میلاد علایی در ادامه از سانسور عکس‌هایی می‌گوید که برای دقایقی روی بخش عکس خبرگزاری‌ها قرار می‌گیرند و سپس با تذکر مسئولان بالاتر سانسور شده و از روی سایت حذف می‌شوند.

«بارها اتفاق افتاده بود که یک عکس آپلود می‌شد اما پس چند دقیقه حذف می‌شد. برای مثال یک عکس از بازگشت آقای روحانی از نیویورک بود که در آن یکی از بسیجی‌ها با کفشش به شیشه ماشین ریاست جمهوری می‌کوبید. این عکس ۱۰ دقیقه روی خروجی خبرگزاری رفت، اما آن را برداشتند. در همین فاصله کوتاه منتشر شدن و حذف عکس، چند رسانه خارج از ایران، آن را برداشته بودند که همین مسئله این امید را به ما می‌داد که هر چند با تیغ سانسور روبه‌رو شدیم اما عکسی که گرفته بودیم، مورد استفاده قرار گرفت.

علایی در گفت‌وگویی مفصل با دویچه‌وله از دیگر محدودیت‌های یک عکاس در ایران می‌گوید. وی همچنین در این گفت‌وگو به این نکته اشاره دارد که در بسیاری از مکان‌های عمومی و میان مردم عادی از گفتن این‌که عکاس خبرگزاری فارس است، خودداری می‌کرد.

میلاد علایی که خود در سال ۱۳۸۸ شاهد موج گسترده مهاجرت همکاران روزنامه‌نگار و عکاس از ایران بود، تصور نمی‌کرد که تنها پنج سال بعد به خاطر خطر دستگیری از ایران فرار کند. آقای علایی در حال حاضر در کشور اتریش متقاضی پناهندگی است.