بی‌بی‌سی: اعضای هیئت نمایندگان اتاق بازرگانی تهران، هیئت رییسه جدید این نهاد موثر اقتصادی را برگزیدند. در نشست روز شنبه پنجم اردیبهشت، در انتخاباتی که برای هر سمت تنها یک نفر نامزد بود، پنچ عضو هیئت رییسه دوره هشتم «اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی تهران» انتخاب شدند.

مسعود خوانساری، معاون وزیر راه در دولت محمد خاتمی، به عنوان رییس انتخاب و جانشین یحیی آل اسحاق، عضو هیئت موتلفه اسلامی شد که طی دو دوره قبل، ریاست اتاق تهران را بر عهده داشت.

بانیان «ائتلاف برای فراد» بدون حاشیه، یحیی آل‌اسحاق را از صندلی ریاست اتاق تهران بلند کردند. او اکنون به یک عضو معمولی هیئت نمایندگان بدل شده است. «ائتلاف برای فراد» با به میدان آوردن چهره‌های جدید، همانند مسعود خوانساری و فاطمه مقیمی، می‌خواهد از شروع دوران جدیدی خبر دهد.

مهدی جهانگیری، برادر معاون اول دولت حسن روحانی، و علا میرمحمد صادقی، نماینده دولت در اتاق بازرگانی تهران نیز به عنوان نایب رییس اول و دوم هیئت رییسه انتخاب شدند و حامد واحدی و فاطمه مقیمی، به عنوان خزانه‌دار و منشی هیئت رییسه برگزیده شدند.
۴۰ عضو انتخابی ۲۰ عضو انتصابی

انتخاب هر پنچ عضو، بی‌حاشیه، با اکثریت آرا و بدون رقیب بود. این اتفاق غیر از آنکه رخداد کم‌سابقه‌ای در انتخابات هیئت‌رییسه اتاق بازرگانی است، نشان دهنده رفتار تشکیلاتی و برنامه‌ریزی شده اعضای جدید هیئت نمایندگان اتاق بازرگانی پایتخت است.

رفتاری که بیشتر شبیه به عملکرد احزاب سیاسی پرسابقه است که از نظم تشکیلاتی بالایی برخوردارند. هیئت رییسه با رایزنی جریان حاکم کم و بیش از قبل مشخص بود و انتخابات روز شنبه تنها به این موضوع رسمیت بخشید. آن هم با رایی بالا که نمایش‌دهنده قدرت نفوذ جریان جدید حاکم بر هیئت نمایندگان اتاق تهران است.

______________________________________________________
بیشتر بخوانید:

پارلمان بخش خصوصی ایران: از مجلس تجارت تا اتاق بازرگانی

یک جریان تازه در راه پارلمان بخش خصوصی ایران است

______________________________________________________

هیئت نمایندگان اتاق بازرگانی تهران دارای ۶۰ عضو است که ۴۰ نفر آنها در انتخابات اسفند گذشته و با رای اعضای اتاق بازرگانی انتخاب شده‌اند و ۲۰ عضو دیگر نمایندگان دولت در اتاق تهران هستند.

در انتخابات اسفند گذشته که همزمان در تهران و استان‌های دیگر برگزار شد، اعضای اتاق‌های بازرگانی هر استان ایران، هیئت‌نمایندگان اتاق بازرگانی استان خود را برای یک دوره چهار ساله برگزیدند. اما نه از نظر تعداد اعضا و نه از حیث اثرگذاری بازرگانان و صنعتگران عضو، هیچ استانی به اندازه تهران وزن و اهمیت سیاسی ندارد. دولت هم فقط برای اتاق بازرگانی تهران نماینده معرفی می‌کند و همین وزن سیاسی است که باعث شده «اتاق بازرگانی تهران»، نقش تعیین‌کننده‌ای در امور «اتاق بازرگانی ایران» داشته باشد.
پیروزی در رقابت‌های جدی انتخاباتی
هیئت رییس اتاق بازرگانی تهران کم و بیش قابل از برگزاری انتخابات قابل پیش بینی بود

در اسفند سال گذشته در جریان انتخابات اتاق بازرگانی، رقابت قابل‌توجهی میان گروه‌های مختلف شکل گرفت و همانند انتخابات مجلس و شورای شهر، فهرست‌های انتخاباتی مختلفی از سوی فعالان اقتصادی منتشر شد به‌طوریکه پنچ فهرست اصلی وجود داشت که تجار و صنعتگران صاحب‌نامی را نمایندگی می‌کرد. در نهایت، رقابت اصلی میان دو فهرست «ائتلاف بزرگ» و «ائتلاف برای فردا» داغ‌تر از بقیه شد که پیروز نهایی «ائتلاف برای فردا» بود؛ ۳۵ نفر از ۴۰ عضو انتخابی هیئت نمایندگان اتاق تهران، از فهرست ائتلاف برای فردا هستند.

از گروه «ائتلاف بزرگ» که علا میرمحمد صادقی، عضو موتلفه اسلامی و چهره قدیمی اتاق سرلیست آنها بود، محمدحسین برخوردار مدیر شرکت سامسونگ در ایران، تنها فردی بود که رای لازم برای حضور در هیئت نمایندگان را کسب کرد.

اسدالله عسگراولادی سرلیست فهرست «پیشگامان وفاق»، و محسن مهرعلیزاده٬ فاطمه دانشور و کورش پرویزیان از فهرست «خواستاران تحول» که محمدرضا بهزادیان‌، رییس اتاق بازرگانی تهران در دوره پنجم از چهره‌های شاخص آن بود، معدود افراد دیگری بودند که توانستند خارج از فهرست «ائتلاف برای فردا» به دوره هشتم هیئت نمایندگان اتاق تهران وارد شوند.

به غیر از محمدرضا بهزادیان و علا میرمحمد صادقی، شمار قابل توجهی از چهره‌های نامدار اتاق بازرگانی مانند علینقی خاموشی، مسعود دانشمند، شاهرخ ظهیری، محمدرضا نجفی‌منش، محمد باقر رجال و محمدرضا بهرامن، در کارزار انتخابات شکست خوردند.

دولت روحانی نه تنها جریان نزدیک به خود را در اتاق بازرگانی مسلط کرده است، بلکه حالا رقابت میان اعضای دولت است که جریان حاکم بر اتاق ایران را هم تعیین کنند

در گروه پیروز، یحیی آل‌اسحاق رییس پیشین اتاق تهران، محسن خلیلی مدیر عامل شرکت بوتان، محمدرضا انصاری مدیرعامل شرکت پیمانکاری بزرگ کیسون و علی شمس اردکانی بنیانگذار هولدینگ آسیای آرام و از نخستین مدیران منطقه آزاد قشم بعد از جنگ، از جمله چهره‌های نامدار بودند. اما هماهنگی‌های اصلی گروه «ائتلاف برای فراد»، توسط پدرام سلطانی و مسعود خوانساری صورت گرفت. پدرام سلطانی در حوزه معدن فعالیت می‌کند و مسعود خوانساری در حوزه حمل و نقل صاحب‌نظر است و اعضای خانواده او در واردات و مونتاژ لوازم خانگی مشغول هستند.

بانیان «ائتلاف برای فراد»، با شناخت دقیق از شرایط انتخابات، نام محسن خلیلی و یحیی آل‌اسحاق که در برخی فهرست‌های دیگر نیز حضور داشتند را در فهرست خود قرار دادند.

همزمان برای ورود سایر چهره‌های نامی شرایطی گذاشتند و در عمل دیگران را وارد ائتلاف نکردند. در نهایت هر دو آنها بیشترین رای را در رشته خود آوردند به‌نحویکه محسن خلیلی در رشته صنعت صاحب ببشترین رای شد و یحیی آل‌اسحاق در رشته بازرگانی نفر نخست انتخابات شد. اما این اقبال، دلیلی کافی نبود تا بانیان اصلی «ائتلاف برای فردا» به این دو عضو باسابقه اتاق بازرگانی، جایی در هیئت‌رییسه بدهند.
کنار رفتن بی‌حاشیه رییس قبلی

یحیی آل‌اسحاق گرچه مورد احترام و اعتماد گروه «ائتلاف برای فردا» قرار دارد، اما سوابق سیاسی و اجرایی او بیشتر یادآور گذشته است تا «فردایی» که ائتلاف پیروز به دنبال آن است.

آقای آل‌اسحاق عضو قدیمی موتلفه اسلامی است و در دولت اکبر هاشمی رفسنجانی وزیر بازرگانی بوده است. البته عضویت او در دولت آقای هاشمی، دلیلی برای نزدیکی سیاسی به جریانی که با همراهی هاشمی رفسنجانی دولت را دست گرفته نیست؛ آقای آل‌اسحاق سهمیه جناح سنتی محافظه‌کاران مخالف هاشمی در دولت او بود که بنا داشت دولتی فراجناحی باشد. آل‌اسحاق حتی در نیمه دوم دهه هفتاد خورشیدی، از منتقدان حزب «کارگزاران سازندگی» بود که یک تشکل سیاسی نزدیک به اکبر هاشمی رفسنجانی است.
مسعود خوانساری رییس جدید اتاق بازرگانی تهران، معاون وزارت راه در دولت محمد خاتمی بود

بانیان «ائتلاف برای فراد» بدون حاشیه، یحیی آل‌اسحاق را از صندلی ریاست اتاق تهران بلند کردند. او اکنون به یک عضو معمولی هیئت نمایندگان بدل شده است. «ائتلاف برای فراد» با به میدان آوردن چهره‌های جدید، همانند مسعود خوانساری و فاطمه مقیمی، می‌خواهد از شروع دوران جدیدی خبر دهد. اما آنچه با این ادعا همخوانی ندارد، حضور علا میرمحمد صادقی، در هیئت رییسه جدید است.
به دست آوردن اعتماد رقیب شکست‌خورده

علا میرمحمد صادقی در انتخابات اسفند گذشته، به عنوان سرلیست گروه رقیب، از گروه «ائتلاف برای فردا» شکست خورد و رویکرد او با سایر اعضای هیئت رییسه متفاوت است. شکست در انتخابات اتاق بازرگانی برای علا میرمحمد صادقی و گروه «ائتلاف بزرگ» سخت بود.
نمایندگان جریان پیروز، بعد از روشن شدن نتایج انتخابات، برای دلجویی به دیدار علا میرمحمد صادقی رفتند

علامیرمحمد صادقی به همراه علینقی خاموشی و اسدالله عسگراولادی که همگی عضو موتلفه اسلامی هستند، از جمله افرادی بودند که با حکم آیت‌الله خمینی در بهمن ۱۳۵۷ اداره اتاق بازرگانی را در دست گرفتند و با وجود افت‌ و خیزهای متعدد ۳۵ سال گذشته، همواره سمت‌های کلیدی خود در اتاق بازرگانی را حفظ کردند. البته مدتی است این سه از یکدیگر جدا شده‌اند و در انتخابات گذشته هم با فهرست‌های جداگانه‌ای در انتخابات حاضر شدند.

با داغ شدن رقابت‌ها، شکست علینقی خاموشی قابل پیش‌بینی بود و رای آوردن آقای عسگراولادی با اینکه در فهرست بازنده‌ «پیشگامان وفاق» حضور داشت، کسی را متعجب نکرد. اما شکست سنگین گروه «ائتلاف بزرگ» و به تبع آن انتخاب نشدن علا میرمحمد صادقی، از اتفاق‌های مهم و غیرقابل پیش‌بینی بود.

از چند روز بعد از انتخابات اتاق، برخی اعضای فهرست «ائتلاف بزرگ» به نتیجه رای‌گیری اعتراض کردند و پرونده‌ای قضایی در این خصوص در دیوان عدالت اداری تشکیل شد. گرچه علا میرمحمد صادقی به‌طور علنی به این نتایج انتخابات اعتراض نکرده است، ولی مشخص بود که او از معترضان پشتیبانی می‌کند. برای همین نمایندگان جریان پیروز، بعد از روشن شدن نتایج انتخابات، برای دلجویی به دیدار او رفتند. اما باز هم اعتراض به نتایج انتخابات متوقف نشد.

در قدم بعدی، وقتی نوبت به وزیر صنعت رسید تا ۲۰ نماینده دولت در اتاق بازرگانی را معرفی کند، در اقدامی که انتظار آن نمی رفت، نام علا میرمحمد صادقی، محمدرضا نجفی‌منش و محمدرضا بهرامن به عنوان عضو انتصابی دولت در هیئت نمایندگان اتاق تهران معرفی شد.

این سه نفر از شکست‌خوردگان «ائتلاف بزرگ» در انتخابات بودند، ولی با وجود انتصاب آنها در هیئت نمایندگان، پرونده شکایت از نتیجه انتخابات متوقف نشد و برگه دعوت وکیل شاکیان به دیوان عدالت اداری برای شرکت در جلسه‌ای به تاریخ هشتم اردیبهشت رسانه‌ای شد.

اتفاقی که با رویکرد «ائتلاف برای فردا» که می‌خواهد با رایزنی‌های پشت پرده و بدون حاشیه امور خود را به پیش ببرد در تعارض است. قدم آخر تا به اینجا، واگذاری کرسی نایب‌رییس دوم هیئت‌رییسه اتاق تهران به علا میرمحمد صادقی بوده، تا شاید بعد از این پرونده شکایت از نتایج انتخابات اتاق پیگیری نشود.
معاون اول، پشتیان «ائتلاف برای فردا»

فارغ از این مجادله‌ها، شناسایی حامیان جریان پیروز انتخابات برای پیش‌بینی تحولات آتی پارلمان بخش خصوصی اهمیت دارد.

حضور برادر معاون اول دولت در فهرست «ائتلاف برای فردا» و انتخاب او به عنوان نایب رییس اول هیئت رییسه اتاق تهران، بی‌آنکه هیچ سابقه‌ای در اتاق بازرگانی داشته باشد، به وضوح پشتیبانی معاون اول دولت را از این جریان نشان می‌دهد.

مسعود خوانساری که در دولت خاتمی معاون وزیر راه بود نیز، از نزدیکان اسحاق جهانگیری است. حتی زمانی که محمد نهاوندیان (رئیس وقت اتاق) به ریاست دفتر رییس‌جمهور برگزیده شد، اسحاق جهانگیری تلاش کرد تا آقای خوانساری را جایگزین نهاوندیان در سمت ریاست اتاق بازرگانی ایران کند اما در انتخابات پاییز ۱۳۹۲ محمد نهاوندیان با همراهی علا میرمحمد صادقی و جریان سنتی اتاق مانع از موفقیت آنها شد و غلامحسین شافعی به ریاست اتاق ایران برگزیده شد.

در دوران جنگ، اتاق بازرگانی از مهم‌ترین نهادهای منتقد سیاست‌های اقتصادی دولت میرحسین موسوی بود. این تقابل در دوره اکبر هاشمی رفسنجانی کم ولی در دوره محمد خاتمی دوباره شکاف میان دولت و اتاق بازرگانی پررنگ شد. در دوره محمود احمدی‌نژاد نیز، اتاق بازرگانی از جمله مهمترین نهادهای منتقد دولت بود و دولت او به رغم تلاش‌هایی که کرد نتوانست بر اتاق بازرگانی مسلط شود.

اما در زمستان ۱۳۹۳ شرایط برعکس شد و این اسحاق جهانگیری بود که توانست جریان نزدیک به خود را راهی اتاق تهران کند. محمد نهاوندیان که فرزند او با حضور در فهرست «ائتلاف بزرگ» نامزد شده بود، از جریان تحت رهبری علامیرمحمد صادقی حمایت می‌کرد. سایر اعضای دولت، از جمله محمد شریعتمداری، معاون اجرایی رییس‌جمهور که در دولت خاتمی وزارت بازرگانی را بر عهده داشت نیز در این انتخابات فعال بود و داماد او هم در میان نامزدها حضور داشت، ولی موفقیت چشمگیری به دست نیاورد.

در نخستین مرحله، معاون اول رئیس جمهور با همراهی مسعود خوانساری توانست جریان نزدیک به دولت را در اتاق تهران مستقر کنند. این اتفاق برخلاف روال معمول اتاق بازرگانی است که معمولا در نقطه مقابل دولت قرار داشته است.

در دوران جنگ، اتاق بازرگانی از مهم‌ترین نهادهای منتقد سیاست‌های اقتصادی دولت میرحسین موسوی بود. این تقابل در دوره اکبر هاشمی رفسنجانی کم ولی در دوره محمد خاتمی دوباره شکاف میان دولت و اتاق بازرگانی پررنگ شد. در دوره محمود احمدی‌نژاد نیز، اتاق بازرگانی از جمله مهمترین نهادهای منتقد دولت بود و دولت او به رغم تلاش‌هایی که کرد نتوانست بر اتاق بازرگانی مسلط شود. اما دولت روحانی نه تنها جریان نزدیک به خود در اتاق بازرگانی مسلط کرده، بلکه حالا رقابت میان اعضای دولت است که جریان حاکم بر اتاق بازرگانی ایران را هم تعیین کنند.

تسلط بر اتاق بازرگانی تهرانی، فتح سنگر مهمی برای دولت حسن روحانی بود. سنگر آخر تصاحب هیئت‌رییسه و سمت‌های کلیدی اتاق بازگانی ایران است که از بدو انقلاب تاکنون در کنترل جریان سنتی اتاق بوده است. سرنوشت اتاق بازرگانی ایران در خرداد آینده، توسط نمایندگان اتاق‌های بازرگانی سراسر کشور مشخص می‌شود و لابی و رایزنی برای آن از هم اکنون آغاز شده است.

ترکیب هیئت رییسه اتاق تهران نشان می‌دهد که فعلا «ائتلاف برای فردا» در موقعیت برتر قرار دارد. با اینکه در اقدامی هماهنگ، رسانه‌های حامی این ائتلاف که همگی در زمره حامیان رسانه‌ای دولت هم قرار می‌گیرند، دیگر در گزارش‌های خود از نام این ائتلاف استفاده نمی‌کنند.

سیاست بانیان «ائتلاف برای فردا» این است که ورای جریان‌های سیاسی شناخته شوند.