بی‌بی‌سی: آقای ولایتی روز یکشنبه ۸ آذر (۲۹ نوامبر) با همراهی هیئتی ایرانی برای “دیدار با مقام‌های بلندپایه سوریه” وارد دمشق شد

علی اکبر ولایتی، مشاور رهبر جمهوری اسلامی ایران، می‌گوید که ایران در هر دو جبهه سیاسی و نظامی از بشار اسد، رئیس جمهور سوریه، دفاع می‌کنید و تاکید کرده است که “اسد خط قرمز جمهوری اسلامی است.”

آقای ولایتی در سخنان خود شب گذشته (۵ نوامبر/۱۴ آذر) در برنامه “متن و حاشیه” تلویزیون دولتی ایران افزود که “اگر کمک جمهوری اسلامی ایران به دولت سوریه نبود این دولت ساقط شده بود.”

وی بار دیگر بر موضع ایران تاکید کرد که “مردم سوریه باید درباره سرنوشت خود تصمیم بگیرند و خارج از مرزهای سوریه کسی نمی‌تواند برای مردم سوریه تعیین تکلیف کند.”

مشاور رهبر ایران همچنین با پیش‌بینی تحولات آینده در خصوص سوریه گفت که این احتمال وجود دارد که چین نیز به دلیل “نگرانی از نفوذ وهابیت در بخش مسلمان‌نشین” خود در این تحولات منطقه‌ای شرکت کند.

این مقام ارشد ایرانی همچنین بر هماهنگی ایران و روسیه در قبال تحولات سوریه تاکید کرد و گفت: “روس‌ها بنا و تلاششان در هماهنگی با ایران در سوریه است. در مواقعی مواضع مختلفی داشتیم و در گفتگوی روسیه و ایران مواضع یکسان و متحد شد. به دلیل اینکه همکاری راهبردی سیاسی و نظامی و امنیتی ایران و روسیه امری تازه و بدیع است هماهنگی‌ها زمان می‌برد.”

وی همچنین با تاکید بر مشروعیت بشار اسد به عنوان رئیس جمهور قانونی سوریه با اشاره به حضور ایران و عملیات نظامی روسیه در سوریه گفت که دولت آقای اسد از روسیه و ایران درخواست کمک کرده است و افزود: “با معیارهای بین‌المللی هر کشوری که دارای دولت قانونی است می‌تواند از کشورهای دیگر برای حضور در کشورش دعوت کند.”

آقای ولایتی در عین حال و با انتقاد از حضور کشورهای دیگر در سوریه گفت: “آن روزی که گفتند ‘خاورمیانه بزرگ’، در اصل هدفشان از هم پاشیدن خاورمیانه بوده است. از لیبی شروع کرده بعد به سوریه رسیده و به عراق رفتند و ببینید در یمن چه می‌کنند و در سومالی و افغانستان چه کردند.”

اظهارات آقای ولایتی حدود یک هفته پس از سفر وی به سوریه صورت گرفته است.

آقای ولایتی روز یکشنبه ۸ آذر (۲۹ نوامبر) با همراهی هیئتی ایرانی برای “دیدار با مقام‌های بلندپایه سوریه” وارد دمشق شد. خبرگزاری صدا و سیمای ایران گزارش داد که آقای اسد در دیدار با آقای ولایتی گفته است: “پیروزی‌های اخیر ارتش و نیروهای مردمی سوریه بر گروه‌های تروریستی تکفیری فقط در سایه حمایت‌ها و کمک‌های کشورهای دوست و هم‌پیمان از جمله جمهوری اسلامی ایران و روسیه امکان‌پذیر بوده است”.
مذاکرات

همزمان با این تحولات جان کری، وزیر خارجه آمریکا، با اشاره به دور بعدی مذاکرات برای حل بحران سوریه در نیویورک، درباره آینده تلاش‌ها در این باره ابراز امیدواری کرده است.

یک روز پیش از این سخنان هم وی گفته بود شاید ممکن باشد که قوای حکومت سوریه و نیروهای شورشی با یکدیگر علیه شبه‌نظامیان گروه موسوم به دولت اسلامی (داعش) همکاری کنند؛ حتی پیش از آن‌که توافقی بر سر زمان و نحوه واگذاری قدرت از جانب بشار اسد صورت بگیرد.

در همین حال قرار است عربستان سعودی در هفته آینده میزبان نشستی از گروه‌های مخالف و خیلی از دسته‌های شورشی اصلی سوریه باشد. این نخستین نشست این‌چنینی در عربستان است. حکومت پادشاهی سعودی یکی از حامیان اصلی مخالفان سوری در سال‌های بحران اخیر بوده است.

آخرین دور مذاکرات بین‌المللی درباره سوریه که با حضور قدرت‌های جهانی و منطقه‌ای در وین برگزار شد، شرکت‌کنندگان بر سر زمان‌بندی انتحابات و انتقال قدرت به توافق رسیدند. در این مذاکرات که برای اولین بار با حضور ایران برگزار شد، توافق شد که تا حدود ۶ ماه آینده دولتی موقت در سوریه تشکیل شود و ۱۸ ماه بعد هم انتخاباتی برای تشکیل دولت جدید برگزار شود.

اما سرنوشت بشار اسد و نقش او در آینده سوریه همچنان مهم‌ترین موضوع مورد اختلاف است.

کشورهای غربی از جمله آمریکا و فرانسه تاکید می‌کنند که آقای اسد نباید نقشی در دولت‌های آتی داشته باشد، اما ایران و روسیه، دو متحد و حامی اصلی بشار اسد می‌گویند که “سرنوشت سوریه باید فقط به دست مردم این کشور تعیین شود”.

اما در عین حال و در تحولی عمده لوران فابیوس، وزیر امور خارجه فرانسه گفته است که ضرورتی به کناره‌گیری بشار اسد، رئیس جمهور سوریه، از قدرت پیش از هرگونه انتقال سیاسی در این کشور وجود ندارد.

آقای فابیوس در گفتگویی با یکی از روزنامه های فرانسه تاکید کرده : “جنگ علیه داعش جدی است، اما این جنگ زمانی می تواند کاملا موثر باشد که تمام نیروهای سوری و منطقه‌ای در این جنگ با هم متحد شوند.”

به گفته ناظران نظر می‌رسد اظهارات آقای فابیوس نشان دهنده تغییر موضع فرانسه در مورد وضعیت رییس جمهوری سوریه است. فرانسه تاکنون بشار اسد را “قصاب” مردم سوریه توصیف می‌کرد و خواستار برکناری او از قدرت شده بود.