دویچه‌وله: رییس پلیس فتای نیروی انتظامی ایران می‌گوید در دنیای مجازی شبکه‌ی پیام‌رسان “تلگرام” ۷۹ درصد از فعالیت‌های مربوط به انتخابات ۷ اسفند را به خود اختصاص داده بود و سایر شبکه‌ها همچون فیس‌بوک و توییتر نقش جدی نداشتند.

در انتخابات هفتم اسفند ایران شبکه‌ی پیام‌رسان “تلگرام” نقش گسترده و بسیار موثری در فعالیت‌های انتخاباتی در شهرهای بزرگ، به‌ویژه تهران بازی کرده است. تا جایی که برخی صاحب‌نظران از اصطلاح‌ “تلگرامیزه شدن” انتخابات ۷ اسفند برای توصیف این پدیده استفاده کردند.

در حال حاضر تلگرام عمومی‌ترین و فراگیرترین شبکه و رسانه‌ی اجتماعی شبکه‌های پیام‌رسان رایج در میان ایرانیان است. داده‌های آماری پلیس فتا نیز که روز سه‌شنبه (۱۸ اسفند / ۸ مارس) در اختیار خبرنگاران قرار گرفت، موید همین امر است.

سردار کمال هادیان‌فر، رئیس پلیس فتای نیروی انتظامی، گفت: ۷۹ درصد از کل فعالیت‌های انتخاباتی در فضای مجازی در تلگرام انجام شد و مابقی شبکه‌ها همچون فیسبوک، توئیتر و غیره نقش جدی نداشتند.

فعال بودن اینترنت و تلگرام در روزهای انتخابات

نقش تلگرام در انتخابات هفتم اسفند به‌ویژه هنگامی برجسته و موثر شد که اینترنت در روزهای انتخابات فعال بود و شبکه تلگرام نیز علیرغم وجود خبرهایی درباره احتمال بسته شدن آن، مشکلی پیدا نکرد و در دسترس بود.

رئیس پلیس فتای ناجا در پاسخ به سوالی مبنی بر این که برای مسدود کردن تلگرام در روز انتخابات فشارهایی وارد شد یا خیر؟ گفت: «در کمیسیونی که برای تامین امنیت انتخابات تشکیل شده بود موارد متعدد مورد بررسی قرار گرفت و بنا بر این شد تا جایی که ضرورت امنیتی ایجاد نشود هیچ محدودیتی برای دسترسی مردم به شبکه‌های اجتماعی و اینترنت در سراسر کشور اعمال نشود و ما در این دوره شاهد کند شدن یا حذف فعالیت نرم‌افزارهای ارتباطی نبودیم.»

هادیان‌فر با بیان اینکه “هیچ فشاری برای محدود کردن تلگرام وجود نداشت”، افزود: «تنها پیش‌بینی‌هایی شده بود که اگر درگیری میان طرفداران دو نامزد یا جریان پیش آمد به شکل منطقه‌ای دسترسی را محدود کنیم که این اتفاق هم رخ نداد.»

پیشتر گزارش شده بود که برخی از نهادهای محافظه‌کار از دستگاه‌های مرتبط با فیلترینگ اینترنت در دولت حسن روحانی خواسته بودند که سایت تلگرام را در ۲۴ ساعت آخر منتهی به انتخابات فیلتر کند. به گفته محمود واعظی این درخواست با مخالفت وزارت ارتباطات و فن‌آوری اطلاعات مواجه شد.

روزانه بیش از ۲ ساعت پای تلگرام

“کمپین بین‌المللی حقوق بشر در ایران” اخیرا در گزارشی نقش کانال‌های تلگرام در انتخابات ۷ اسفند را بررسی کرده و نتیجه گرفته است که استفاده از شبکه‌های اجتماعی، به خصوص پیام‌رسان تلگرام در ایران و همچنین شبکه‌های تلویزیونی ماهواره‌ای عملا انحصار رسانه‌ای دستگاه‌های تبلیغاتی حکومتی را با چالش جدی مواجه کرده است.

اظهارات ضدونقیضی که طی هفته آخر پیش از انتخابات توسط مسئولان و رسانه‌های اصولگرا منتشر شد، آشکارا حاکی از نگرانی آنها از نقش و نفوذ این پیام‌رسان به عنوان یک رسانه‌ی تاثیرگذار در میان مردم بود. برای مثال روز یکشنبه دوم اسفندماه ۱۳۹۴ خبرگزاری ایسنا به نقل از منابعی که نام آنها را ذکر نکرد در گزارشی اعلام کرد: «شبکه‌ تلگرام در دو روز آخر هفته فیلتر خواهد شد.» این گزارش یک روز پس از انتشار از خروجی خبرگزاری ایسنا حذف شد.

کمپین بین‌المللی حقوق بشر در گزارش خود می‌گوید، اهمیت پیام‌رسان تلگرام در ایران طی ماه‌های گذشته در میان شهروندان ایرانی چنان افزایش یافت که در ۲۸ دی‌ماه ۹۴، سید اسدالله دهناد، سرپرست شرکت مخابرات ایران گفت که “هر ایرانی بیش از ۲ ساعت” در روز از تلگرام استفاده می‌کند که به گفته وی چندین برابر زمان تماشای برنامه‌های تلویزیون است.

در بهره‌گیری از شبکه‌ی تلگرام، “اصلاح‌طلبان” بسیار جلوتر از رقیبان “اصولگرا” بودند. بنا بر برآورد “کمپین بین‌المللی حقوق بشر در ایران”، شمار کاربران کانال‌های تلگرام اصلاح‌طلبان ۷۸ درصد و اصول‌گرایان ۲۲ درصد بوده است.