رادیوفردا: جوایز هفتاد و سومین دوره جشنواره جهانی فیلم ونیز، شنبه شب، دهم سپتامبر (بیستم شهریور) اهدا شد و جایزه ویژه داوران به فیلم «دار و دسته بد» ساخته آنا لیلی امیرپور، فیلمساز ایرانی‌آمریکایی رسید.

دار و دسته بد که دومین فیلم این فیلمساز جوان است، داستان گروهی را روایت می‌کند که در مرز تگزاس و مکزیک زندگی می کنند: دو گروه مختلف، یکی به ظاهر متمدن‌تر و دیگری گروه آدمخواری که با طعمه‌های خود به وحشیانه‌ترین شکل رفتار می‌کنند.

این فیلم که حال و هوایی وسترن‌گونه دارد (با ادای دین به سرجیو لئونه، استاد وسترن اسپاگتی)، به شکلی ضدقصه است و در عین حال سعی دارد به شکلی نمادین و استعاری درباره جامعه امروز آمریکا، مسخ شدن، مواد مخدر، فریب دادن عوام و نژادپرستی حرف بزند.

با این حال فیلم به قوت فیلم جمع‌و‌جور قبلی -دختری در شب تنها به خانه می‌رود- نیست و نمایش خشونت در آن شکلی آزارنده می‌یابد.

شیر طلایی برای لاو دیاز

لاو دیاز فیلمساز فیلیپینی که به ساخت فیلم‌های طولانی شهره است و فیلم های ۴۸۵ و ۳۳۸ دقیقه‌ای او در جشنواره‌های برلین و لوکارنو جوایزی گرفته‌اند، با فیلم تازه‌اش جایزه شیر طلایی جشنواره ونیز امسال را به خانه برد.

این فیلم ۲۲۶ دقیقه ای با عنوان «زنی که رفت» داستان زنی به نام هوراشیا را در سال ۱۹۹۷ روایت می‌کند؛ زمانی که پرنسس دایانا در تصادف رانندگی کشته شد، مادر ترزا نیز درگذشت و فیلیپین دوره خاصی را طی می‌کرد.

دیاز در همه فیلم‌هایش، شخصیت‌هایش را در بستری اجتماعی بررسی می‌کند و سعی دارد به مسائل سیاسی و اجتماعی پهلو بزند، اما نوع روایت بسیار ساده (حتی با صدابرداری و تصویر برداری بد) با نماهای بسیار طولانی می‌تواند تماشاگر حتی حرفه‌ای سینما را خیلی زود خسته کند.

«حیوانات شب‌رو» ساخته تام فورد شیر نقره‌ای جایزه بزرگ داوران را از آن خود کرد و آندره ی کونچالوفسکی فیلمساز روس برای فیلم «بهشت» و آمات اسکالانته فیلمساز مکزیکی برای فیلم «نااهل» موفق به دریافت جایزه شیر نقره‌ای بهترین کارگردان شدند.

جایزه بهترین بازیگر مرد به اسکار مارتینز از آرژانتین برای فیلم «شهروند طراز اول» رسید و جایزه بهترین بازیگر زن از آن اما استون بازیگر فیلم تحسین شده «سرزمین لا لا» شد.

فیلم «مالاریا» ساخته پرویز شهبازی که در بخش رقابتی افق‌ها شرکت داشت، از جوایز این بخش سهمی نداشت و جایزه اصلی افق‌ها به فیلم «آزادم کن» ساخته فدریکا جی جیاکومو محصول ایتالیا و فرانسه رسید؛ یک فیلم جنجالی درباره یک کشیش جن‌گیر.

خوشی‌ها و حسرت‌های جشنواره امسال

هفتاد و سومین دوره جشنواره ونیز با مدیر عاشق سینمای ایرانش (آلبرتو باربرا)، امسال میزبان هشت سینماگر ایرانی بود؛ جشن بزرگی برای سینماگران ایرانی ساکن داخل و خارج از ایران: سیف‌الله صمدیان با فیلم «هفتاد و شش دقیقه و پانزده ثانیه با عباس کیارستمی»، پرویز شهبازی با فیلم «مالاریا»، عباس کیارستمی، کاگردان فقید، با دو فیلم کوتاه «منو ببر خانه» و «۲۴ فریم» ، امیر نادری با فیلم «کوهستان» ، محسن مخملباف با فیلم شب های زاینده رود، کیوان کریمی با «طبل»، فریبرز کامکاری با فیلم آب و شکر (درباره فیلمبردار طراز اول ایتالیایی کارلو دی پالما) و آنا لیلی امیرپور با فیلم «دار و دسته بد».

اما جوایز امسال، تقریباً دور از انتظار بود: کسی گمان نمی کرد که لاو دیاز شیر طلای جشنواره امسال را به خانه ببرد و کسی هم انتظار نداشت به فیلمی دیدنی‌ چون «فرانتز» ساخته فرانسوا اوزون (بهترین فیلم او طی چند سال اخیر، پس از چندین تجربه ناموفق) چنین بی‌توجهی شود.

همین طور منتقدان یکصدا فیلم «شهروند طراز اول» از آرژانتین را تحسین کردند: یک فیلم ساده و جذاب درباره مفهوم زیستن- حکایت یک نویسنده موفق آرژانتینی برنده نوبل که پس از چهل سال به شهر کوچک زادگاهش برمی‌گردد و با واقعیت دیگری از زندگی روبه‌رو می‌شود -که متاسفانه- تنها سهمش از جوایز جشنواره جایزه بهترین بازیگر مرد بود.