رادیوفردا: مدیرکل دفتر مشارکت‌های مردمی محیط زیست ایران می‌گوید استان فارس از نظر فرونشست زمین در جهان٬ «رتبه اول» را دارد که در آینده به «نابودی تخت جمشید» منجر خواهد شد.

به گزارش خبرگزاری مهر، محمد درویش روز یکشنبه ۱۲ شهریور، این موضوع را در همایش «مدارس طبیعت نیاز» مطرح کرد و گفت:‌ در استان فارس٬ زمین «سالانه ۵۴ سانتی‌متر فرونشست» می‌کند.

وی به همین دلیل٬ نسبت به آنچه احتمال «نابودی» بنای تاریخی تخت جمشید (پرسپولیس) در این استان در آینده نامید٬ هشدار داد.

خبرگزاری مهر روز ۱۸ تیر نیز گزارش داده بود که اداره زمین‌شناسی فارس بررسی‌هایی را در دشت مرودشت درباره فرونشست زمین آغاز کرده که یکی از محدوده‌های این مطالعات، زمین‌های اطراف تخت جمشید است. تخت جمشید در دامنه كوه رحمت در جلگه مرودشت در ۳۰ کیلومتری شهر شيراز قرار دارد.

رسانه ها پیشتر گزارش داده بودند که برداشت بی‌رویه آب از سفره‌های آب زیرزمینی٬ باعث ایجاد فروچاله‌های عظیمی در بسیاری از مناطق خشک و کم بارش ایران شده است که در میان این نقاط، استان فارس در معرض آسیب‌های باستان‌شناسی نیز قرار دارد.

طی این مدت، متوسط فرونشست زمین در برخی از دشت‌های فارس به ۳۰ سانتی متر رسیده و در برخی از این مناطق از جمله استهبان و مرودشت٬ شکستگی‌های زیرزمینی نگران‌کننده ایجاد شده است.

پیش از این نیز اعلام شده بود در زمین‌های اطراف تخت جمشید بیش از ۱۰ برابر حد مجاز چاه حفر شده و تَرک‌خوردگی‌های زمین به فاصله ۲۰۰ متری تخت جمشید رسیده است.

خبرگزاری ایسنا ۱۰ مرداد سال گذشته به نقل از کوروش محمدخانی، عضو شورای فنی پایگاه میراث جهانی تخت جمشید نوشته بود: «فروچاله‌هایی که در پی حفر این چاه‌ها به‌وجود می‌آید می‌توانند در آینده‌ای نزدیک برای مجموعه جهانی تخت جمشید، نقش رستم و برخی روستاهای مجاور این یادمان‌های تاریخی آسیب‌های غیرقابل جبرانی به همراه داشته باشند».

به گفته این باستان‌شناس، «در حال حاضر بیشترین تَرَک‌ها در مقابل چادرهای شاهی مجموعه پردیس تخت جمشید در فاصلهٔ ۲۰۰ متری تختگاه تخت جمشید به سمت غرب وجود دارند».

تخت جمشید در شرایطی با خطرات ناشی از فرونشست زمین مواجه است که در سال ۱۳۵۷ در فهرست ميراث جهاني (يونسكو) قرارگرفت.

روزنامه ایران در شماره دهم مرداد ۱۳۹۵ به نقل از شیرین ابوالقاسمی، مدیر طرح بین‌المللی حفاظت از تنوع زیستی زاگرس مرکزی نوشته بود: «جنگل اگر بسوزد یا تالاب اگر خشک شود شاید بتوان امید داشت که روزی این‌ها احیا شوند اما فروچاله‌ها و نشست زمین دیگر قابل جبران نیست.»

مهم‌ترین اماکن تاریخی ایران طی سال‌های اخیر دچار آسیب‌هایی جدی شده‌اند که در اثر عوامل طبیعی یا دستبردها رخ داده است، از جمله گسترش ترک‌ها در سنگ‌ها و ستون‌های مجموعه تخت جمشید که قدمتی حدود ۲۵۰۰ سال دارد و از شهرتی جهانی برخوردار است.