دویچه‌وله: پیکر محسن حججی که به دست داعش اسیر و سپس گردن زده شده بود، در تهران تشییع شد. به گفته مقام‌های سپاه، تلاش برای یافتن “پیکر کامل” او به جایی نرسیده است. مجتبی خامنه‌ای و محمود احمدی‌نژاد در مراسم تشییع شرکت داشتند.

پیکر محسن حججی که اواسط مرداد ماه سال جاری (۱۳۹۶) در یکی از مناطق مرزی عراق و سوریه به دست داعش اسیر و سپس گردن زده شده بود، امروز چهارشنبه (۵ مهر/ ۲۷ سپتامبر) در تهران تشییع شد.

شمار کثیری از مقام‌های بلندپایه دولتی، حکومتی و نظامی ایران در این مراسم حضور یافتند و خبر و گزارش‌های مراسم تشییع موضوع اول اکثر خبرگزاری‌های داخلی شد.

علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی، پیش از آغاز مراسم در کنار پیکر محسن حججی قرار گرفت و خطاب به خانواده او از جمله گفت: «ببینید چه غوغایی در کشور به خاطر شهادت این جوان به راه افتاده است». خامنه‌ای یک چفیه (شال سنتی عربی) و یک انگشتر نیز به همسر حججی هدیه داد.

حضور مجتبی خامنه‌ای و احمدی‌نژاد

مجتبی خامنه‌ای، فرزند رهبر جمهوری اسلامی، از شرکت‌کنندگان در تشییع پیکر محسن حججی بود. حضور محمود احمدی‌نژاد، رئیس دولت‌های نهم و دهم، در این مراسم و گرفتن عکس یادگاری با شرکت‌کنندگان، از دیگر حاشیه‌های مراسم بود.

به کانال دویچه وله فارسی در تلگرام بپیوندید

مجتبی خامنه‌ایِ ۴۸ ساله، پسر دوم رهبر جمهوری اسلامی است که به ندرت در انظار عمومی ظاهر می‌شود. بسیاری از منتقدان حکومت و اصلاح‌طلبان بارها از نفوذ او در بیت رهبر سخن گفته‌اند. مهدی کروبی پس از انتخابات ریاست جمهوری سال ۱۳۸۴ در نامه‌ای به رهبر جمهوری اسلامی، مجتبی خامنه‌ای را به اعمال نفوذ برای تغییر آرای انتخاباتی مردم متهم کرده بود. در جریان انتخابات مناقشه‌برانگیز ۸۸ نیز دوباره نام مجتبی خامنه‌‌ای به عنوان یکی از حامیان جدی احمدی‌نژاد بر سر زبان‌ها افتاد.

علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی، پیش از آغاز مراسم تشییع پیکر محسن حججی

پیکر محسن حججی که شامگاه دوشنبه (۳ مهر) از طریق پایگاه هوایی “قدر” سپاه وارد ایران شده بود، روز سه‌شنبه در مشهد تشییع شد و سپس برای مراسمی مشابه به تهران منتقل گردید. پیکر این “مدافع حرم” قرار است برای تشییع و خاکسپاری به زادگاهش نجف‌آباد انتقال یابد.

مراسم تشییع محسن حججی مصادف شده است با عزاداری‌های شیعیان در ماه محرم؛ امری که در گزارش‌های منتشرشده درباره این مراسم نیز بر آن تأکید می‌شود. مسلمانان شیعه در روزهای شنبه و یکشنبه آینده (۸ و ۹ مهر/ ۹ و ۱۰ محرم) مراسم عزاداری دو روز مقدس خود، تاسوعا و عاشورا را برگزار می‌کنند. فرماندهان سپاه تصریح کرده‌اند که بر انتقال پیکر محسن حججی به ایران در ایام محرم و عاشورا اصرار داشته‌اند.

محسن حججی از اهالی نجف‌آباد اصفهان، متولد ۱۳۷۱ خورشیدی و از نیروهای موسوم به “مدافعان حرم” بود که اواسط مرداد ماه گذشته توسط گروه تروریستی “دولت اسلامی” در تنف، از مناطق مرزی عراق و سوریه، اسیر و دو روز پس از اسارت گردن زده شد؛ خبری که به سرعت یکی از جنجال‌برانگیزترین موضوع‌های رسانه‌ها و شبکه‌های اجتماعی شد.

تلاش نافرجام برای یافتن “پیکر کامل”

به گفته فرماندهان سپاه، سر و دست‌های محسن حججی در منطقه‌ی کشته شدن او پیدا نشده است. علی اکبر پورجمشیدیان، معاون هماهنگ‌کننده نیروی زمینی سپاه پاسداران، هم‌زمان با ورود پیکر این “مدافع حرم” به ایران گفته بود: «تلاش زیادی برای به دست آوردن پیکر کامل شهید شد، ولی داعش با قساوت تمام با شهید رفتار کرده است، لذا پیکر مطهر شهید حججی بدون سر و دست است».

به گزارش رسانه‌های داخلی ایران، نیروهای داعش پیکر محسن حججی را نزدیک به یک ماه پیش در روز ۹ شهریور به “نیروهای محور مقاومت” تحویل داده بودند.

بیشتر بخوانید: بحث‌های جنجالی کشته‌شدن یک “مدافع حرم” در شبکه‌های اجتماعی

علی اکبر پورجمشیدیان سه‌شنبه گذشته علت تأخیر در انتقال پیکر محسن حججی به ایران را “تلاش برای پیدا کردن اجزای جدا شده از پیکر” او عنوان کرده و گفته بود: «گروه تروریستی داعش در نهایت بی‌حرمتی به پیکر این شهید دست‌ها و سر او را از پیکر جدا کرده بود و ما در پی آن بودیم تا بتوانیم این اجزاء را به پیکر شهید اضافه کنیم»، اما: «پس از آنکه منطقه شهادت شهید حججی به دست رزمندگان مقاومت اسلامی افتاد و علی‌رغم کاوش‌های صورت گرفته، موفق به انجام این کار نشدیم و با توجه به نزدیکی ایام محرم و عاشورای حسینی بنا بر این شد تا پیکر این شهید در این ایام به کشور منتقل شود».

یک ماه پیش در پی آتش‌بس ارتش و حزب‌الله لبنان با داعش در بلندی‌های شهر “عرسال” در شرق لبنان و مذاکرات متعاقب آن میان حزب‌الله با نیروهای “دولت اسلامی”، قرار شد که جهادگرایان در کنار آزادسازی شماری از سربازان اسیر لبنانی، پیکر تعدادی از کشته‌شدگان حزب‌الله و دیگر کشته‌شدگان غیرلبنانی، از جمله پیکر محسن حججی را تحویل دهند.

در مقابل قرار شده بود که عناصر داعش و خانواده‌هایشان بتوانند از ارتفاعات “قلمون غربی”، به قصد رفتن به شرق سوریه، خارج شوند. به نظر می‌رسد که عملیات تبادل و تحویل پیکر محسن حججی در یکی از مناطق صحرای سوریه انجام گرفته باشد.

پیکر محسن حججی که شامگاه دوشنبه (۳ مهر) از طریق پایگاه هوایی “قدر” سپاه وارد ایران شد

اما به گفته فرماندهان سپاه “پیکر کامل” تحویل داده نشده و نیروهای ایران مجبور شده‌اند به کاوش در منطقه‌ای که محسن حججی کشته شده بپردازند که به نتیجه هم نرسیده است.

“ترسیم خط” برای “دشمن‌شناسی”

اغلب رسانه‌های اصول‌گرا، بویژه رسانه‌های نزدیک به نهادهای امنیتی و حکومتی ایران، با پیوند دادن شکل تراژیک کشته شدن محسن حججی به واقعه عاشورا، در تلاش برای زنده کردن “اندیشه نسل اول انقلاب” و نسل دوران جنگ ایران و عراق هستند. قاسم سلیمانی، فرمانده نیروی قدس سپاه پاسداران، روز سه‌شنبه با اشاره به “نحوه شهادت شهید بزرگوار محسن حججی” به عنوان “نمونه‌ای کوچک از مصیبت بزرگ کربلا”، گفت: «شهید حججی فقط شهید نشد، بلکه او ترسیم خط کرد و این را از مکتب عاشورا یاد گرفته بود».

حکومت ایران علاوه بر تأکید بر حضور در سوریه به خاطر حمایت از “محور مقاومت”، به‌خصوص در فضای ملی بر “دفاعی” بودن چنین حضوری نیز تأکید دارد. ابراهیم رئیسی، تولیت آستان قدس رضوی و رقیب شکست‌خورده روحانی در انتخابات اخیر ریاست جمهوری، در جریان مراسم تشییع پیکر محسن حججی در روز سه‌شنبه در مشهد، از جمله گفت: «اگر شهید حججی‌ها نبودند امروز باید در مهران و کرمانشاه در برابر داعش می‌جنگیدیم». رئیسی افزود: «محسن حججی حجت خدا شد بر ما برای هشیاری مسلمانان، برای دشمن‌شناسی، تا ما دشمن‌شناس و دشمن‌ستیز باشیم».

خبرگزاری اصول‌گرای فارس، نزدیک به نهادهای امنیتی نیز از مراسم تشییع محسن حججی برای حمله به علی لاریجانی، رئیس مجلس شورای اسلامی، و محمد خاتمی، رئیس جمهوری دوران اصلاحات و در نهایت “برجام” استفاده کرده است.

مخالفت “حججی‌ها” با برجام

روز گذشته اعلام شد که علی لاریجانی سخنران مراسم تشییع پیکر محسن حججی خواهد بود. “فارس” این خبر را “یکی از بارزترین نشانه‌های ابتذال معانی در عرصه سیاست این روزهای ایران” ارزیابی کرده است.

این خبرگزاری محسن حججی را “نماد جوان مؤمن انقلابی” و “نماد جوانی اهل جهاد و حضور در میادین دفاع و نبرد” نامیده و سپس ضمن سنجش “نسبت سخنران” با این نمادها، نوشته است: «فقط یک نمونه‌اش برخورد علی لاریجانی با جوان مؤمن انقلابی در راهروهای دادگاه‌های فرهنگ و رسانه؛ جهاد و شهادت و دوری از رانت و #ژن_خوب و … بماند».

بیشتر بخوانید: هم‌نشینی پرحاشیه لاریجانی و خاتمی در حسینیه جماران

“فارس” در ادامه با اشاره به “مناسبات لاریجانی با روحانی و اعتدالیون و لیست امید و اخیرا با حسن خمینی و محمد خاتمی” به حمایت لاریجانی از برجام نیز حمله کرده که به گفته این خبرگزاری: «صدها جوان مثل حججی حاضر بودند برای تصویب نشدنش جان بدهند».

“پیامی” برای کاخ سفید

در حالی که اصول‌گرایان از مراسم تشییع پیکر محسن حججی، برای تسویه حساب‌های داخلی و حمله “برجام” استفاده کرده‌اند، مقامی دولتی نیز در حمایتی تلویحی از برجام و هشدار درباره نقض آن، به “کاخ‌نشینان واشنگتن” هشدار داده است. حسام‌الدین آشنا، مشاور رئیس جمهوری ایران، در شبکه اجتماعی توییتر نوشته است: «قبل از فکر در مورد هر اقدامی علیه تهران، تشییع پیکر بی‌سر شهید حججی در میدان امام حسین را بیاد داشته باشید».

تاکنون شمار زیادی از نیروهای نظامی ایران در سوریه کشته‌اند. محسن حججی یکی از آنهاست. جمهوری اسلامی شماری از شیعیان افغان و پاکستانی را نیز زیر عناوین “تیپ فاطمیون” و “لشکر زینبیون” به سوریه اعزام کرده است. محمدعلی شهیدی، رئیس بنیاد شهید، اسفند ماه سال گذشته (۱۳۹۵) شمار کشته‌شدگان نیروهای ایرانی موسوم به “مدافع حرم” را در سوریه ۲۱۰۰ نفر اعلام کرده بود.