رادیوفردا: مقامات ایران می‌گویند که میزان بنزن موجود در هوای شهرها بخاطر استفاده از این ماده سمی در بنزین تولیدی کشور در سال ۸۹ حدود ۱۲۰ برابر حد مجاز بود که اکنون ۴۰ برابر کمتر شده‌است.

بنزن بعنوان ماده‌ای شیمیایی عمدتاً در تولید فرآورده‌های پتروشیمی مانند نایلون و لاستیک کاربرد دارد، اما برخی از کشورها از این ماده خطرناک بصورت گسترده‌ای بعنوان اکتان‌افزا در تولید بنزین استفاده می‌کنند.

دربارهٔ خطرات ناشی از این ماده سمی، به‌ویژه در بیماری‌های سرطانی، سازمان بهداشت جهانی طی گزارشی در سال ۲۰۱۰ اعلام کرد که استنشاق این ماده از طریق هوا «خطرات بسیار جدی» دارد.

آژانس بین‌المللی تحقیقات سرطان، این ماده سمی را در صدر لیست مواد شیمیایی سرطان‌زا قرار داده‌است.

به‌رغم این هشدارها، خبرگزاری رویترز طی گزارشی که چهارشنبه ۹ اسفند ماه منتشر کرده‌است، می‌نویسد که این نهاد بین‌المللی نیمه‌وابسته به سازمان جهانی بهداشت، در پژوهش‌های خود به تمامی جوانب خطرات ناشی از بنزن توجه نکرده‌است و تذکر سه سال پیش یک محقق را نسبت به نقایص گزارش خود نادیده گرفته‌است. این موضوع نشان می‌دهد که خطرات بنزن بسیار بیشتر از آن چیزی است که تحقیقات نهادهای بین‌المللی هشدار داده‌اند.

رویترز می‌نویسد که «میلیون کاپشتین»، مهندس مواد شیمیایی در آمریکا، طی تذکری در سال ۲۰۱۵ به آژانس بین‌المللی تحقیقات سرطان از نقایصی در گزارش منتشر شده توسط این نهاد بین‌المللی خبر داده و گفته‌است که در گزارش یادشده وسعت خطرات بنزن بصورت دقیق و جامع تشریح نشده‌است.

رویترز می‌نویسد که آژانس بین‌المللی تحقیقات سرطان کاستی‌های تحقیقات خود را پذیرفته، اما اعلام کرده‌است که برنامه‌ای برای تحقیقات بیشتر ندارد. با این‌حال، آقای کاپشتین هنوز هم اصرار دارد که این نهاد بین‌المللی را مجاب به تحقیقات گسترده‌تر بکند، چرا که به گفته او، خطرات این ماده بسیار بیشتر از آن چیزی است که تحقیقات نشان می‌دهد.

استفاده از بنزن در ایران

استفاده از بنزن در ایران، به‌ویژه در دور دوم ریاست جمهوری محمود احمدی‌نژاد که آمریکا صادرات بنزین به ایران را تحریم کرد و جمهوری اسلامی از ظرفیت مجتمع‌های پتروشیمی برای جبران کمبود بنزین استفاده کرد، نگرانی‌های بسیاری را دامن زده‌است.

مقام‌های ایرانی هنوز هم می‌گویند که از این ماده در تولید بنزین استفاده می‌کنند، اما سهم آن از کل بنزین حدود یک درصد است که مطابق با استانداردهای بین‌المللی است. البته بر اساس استانداردهای اروپا و آمریکا، غلظت یک‌درصدی بنزن در بنزین بعنوان بیشترین حد مجاز پذیرفته شده‌است نه استاندارد.

به گزارش خبرگزاری ایرنا، دکتر سعید متصدی، معاون محیط زیست انسانی سازمان محیط زیست، اردیبهشت ماه سال جاری گفته بود که دولت قبلی از سال ۸۹ اقدام به تولید و توزیع بنزین پتروشیمی کرده بود که ۵۰ درصد آنرا بنزن تشکیل می‌داد که منبع اصلی آلودگی هوا بود؛ بررسی‌های انجام شده در تهران نشان می‌دهد که میزان بنزن در هوای پایتخت بیش از ۳۰۰ قسمت در میلیارد است و برخی از نقاط به بیش از هزار قسمت در میلیارد می‌رسید.

وی پیشتر نیز در سال ۹۴ طی گفت‌وگویی با خبرگزاری مهر گفته بود که در سال ۸۹ میزان غلظت بنزن موجود در هوای شهرها ۶۰۰ برابر حد مجاز بود که الان چهل برابر کمتر شده‌است.

در این میان خبرگزاری ایسنا طی گزارشی که ۵ اسفند سال جاری از قول شینا انصاری، مدیرکل پایش فراگیر سازمان حفاظت محیط زیست، منتشر کرد، می‌گوید که میزان بنزن موجود در بنزین توزیعی در کشور در بیشترین حالت ۱٫۵۴ درصد بوده و بطور متوسط حدود ۹۵ صدم درصد است.

ایران همچنین از ماده اکتان‌افزای «ام‌تی‌بی‌ای» در تولید بنزین استفاده می‌کند که این ماده شیمیایی نیز با هشدارهای جدی از طرف مجامع بین‌المللی همراه است. ایران هم اکنون روزانه بالای ۱٫۴ میلیون لیتر به بنزین تولیدی کشور از این ماده اضافه می‌کند. به عبارتی غلظت این ماده در بنزین تولید داخل بالای ۲ درصد است.