رادیوفردا: آیت‌الله علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی ایران، روز یکشنبه ۹ دی ماه صادق لاریجانی را به عنوان رئیس جدید مجمع تشخیص مصلحت نظام منصوب کرد.

انتصاب آقای لاریجانی به این سمت کمتر از یک هفته پس از مرگ آیت‌الله محمود هاشمی شاهرودی صورت می‌گیرد که ریاست این مجمع را به عهده داشت.

آیت‌الله خامنه‌ای در حکم خود با اشاره به فوت هاشمی شاهرودی و «ضرورت سامان‌یابی هرچه سریعتر ارکان مجمع»، صادق لاریجانی را به ریاست این مجمع و همچنین عضویت فقهای شورای نگهبان منصوب کرده است.

وی سابقه صادق لاریجانی در شورای نگهبان را «برجسته و ارزشمند» خوانده و مدیریتش بر قوه قضائیه را نیز «پرتلاش و عالمانه و خالصانه» توصیف کرده و گفته است که «امید می‌رود با حضور فعال و عالمانه اعضای محترم مجمع تشخیص مصلحت نظام و ایفای نقش مؤثر دبیرخانه و دبیر محترم در انجام وظایف خود تحت نظارت و اشراف ریاست مجمع، مسئولیت‌های محوله در این دوره در کمال اتقان و به بهترین وجه به انجام برسد».

رهبر جمهوری اسلامی افزوده است: «با عنایت به اهمیت مسئولیت‌ها در مجمع و شورای نگهبان انتظار می‌رود در فرصت زمانی مناسب، با تنسیق [نظم و نسق دادن] امور در قوه قضائیه، در مسئولیت‌های خطیر یاد شده مُتَمحّض [عهده‌دار] گردید».

با انتصاب جدید، صادق لاریجانی علاوه بر ریاست مجمع تشخیص مصلحت نظام و قوه قضائیه ایران، ریاست هیات امنای دانشگاه امام صادق را نیز برعهده دارد.

اتحادیهٔ اروپا در سال ۹۱ هفده مقام ایرانی از جمله صادق آملی لاریجانی را به‌دلیل نقشی که در نقض گسترده و شدید حقوق شهروندان ایرانی داشته‌اند، از ورود به کشورهای این اتحادیه محروم کرد.

در دوران ریاست وی بر قوه قضائیه، بازداشت فعالان سیاسی و مدافعان حقوق بشر، شدت پیدا کرده‌ است.‎

انتصاب رئیس جدید مجمع تشخیص مصلحت نظام در حالی به این سرعت انجام شده است، که کرسی ریاست این نهاد تا ماه‌ها بعد از فوت علی اکبر هاشمی رفسنجانی در ۱۹ دی ماه ۹۵ خالی بود و در نهایت هاشمی شاهرودی در ۲۳ مرداد پارسال به این سمت منصوب شد که به دلیل بیماری سرطان عملا حضور بارزی در مجمع نداشت.

رهبر جمهوری اسلامی، صادق #آملی_لاریجانی را به عنوان رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام و عضو فقهای شورای نگهبان منصوب کرد؛ با این انتصاب، خبرهای ریاست ابراهیم #رئیسی در قوه قضاییه به واقعیت نزدیکتر و البته عدم اعتماد آیت الله خامنه ای به #حسن_روحانی نیز مشخص تر می شود.

— vahid pourostad (@pourostad) December 30, 2018

انتصاب رئیس جدید مجمع تشخیص مصلحت نظام همزمان با افزایش بعد نظارتی این نهاد صورت می‌گیرد که با اعتراض‌هایی در ایران از جمله از سوی نمایندگان مجلس و رئیس آن همراه شده است.

‎مطابق قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران مصوبات مجلس باید به تایید شورای نگهبان برسد، اما در صورت بروز اختلاف‌نظر بین این شورا و مجلس، مجمع تشخیص مصلحت نظام به عنوان داور نهایی تصمیم‌گیری می‌کند.

با این حال چند سالی است که در این روند تغییری صورت گرفته و گروه ۱۵ نفره‌ای در مجمع تشخیص مصلحت نظام، با نام «هیات عالی نظارت»، مصوبات مجلس را با نظر به «سیاست‌های کلی نظام» بررسی می‌کند.

شورای نگهبان نیز مدتی است ایراداتی را که «هیات عالی نظارت بر اجرای سیاست‌های کلی نظام» در مجمع تشخیص به مصوبات مجلس گرفته بود، به رئیس مجلس اعلام می‌کند تا این ایرادات رفع شوند.

پیش از این علی مطهری، نایب رئیس مجلس و برخی از نمایندگان این اقدام را به معنای تشکیل «شورای نگهبان دوم» و تشکیل «مجلس سنا» دانسته‌اند.‎

زمزمه‌های ریاست رئیسی بر قوه قضائیه

در همین حال، دوره ریاست صادق لاریجانی بر قوه قضائیه ایران تابستان سال آینده به پایان می‌رسد و در هفته‌های اخیر گزارش‌هایی مبنی بر احتمال ریاست ابراهیم رئیسی بر دستگاه قضایی منتشر شده است.

رئیس قوه قضاییه با حکم رهبر جمهوری اسلامی ایران برای یک دوره پنج‌ساله تعیین می‌شود و محدودیتی برای تکرار صدور این حکم در نظر گرفته نشده، اما تاکنون هیچ فردی بیش از دو دوره پنج‌ساله ریاست این قوه را بر عهده نداشته است.

آقای رئیسی در بیش از سه دهه گذشته در دستگاه قضایی ایران فعالیت داشته است و از او به عنوان یکی از عاملان بزرگترین کشتار مخالفان جمهوری اسلامی در تابستان سال ۱۳۶۷ نام برده می‌شود.

وی تولیت آستان قدس رضوی را بر عهده دارد و در انتخابات ریاست‌جمهوری سال ۹۶ نامزد بود که در رقابت با حسن روحانی ناکام ماند.