ارونیوز: در طول سال‌های اخیر اسرائیل بارها و بارها به اهداف نظامی مرتبط به ایران و نیروهای تحت حمایت سپاه قدس در سوریه و لبنان حمله کرده و حتی در ماه ژوئیه ۲۰۱۹ در خاک عراق علیه حشد الشعبی، گروه شبه ‌نظامی شیعه مورد حمایت ایران نیز عملیات نظامی انجام داده است.

آخرین مورد از این گونه عملیات، حمله موشکی هوایی و زمین به زمین ارتش اسرائیل به اهدافی در جولان تحت کنترل سوریه واقع در استان جنوبی قنیطره بود که شامگاه چهارشنبه ۳ ژانویه (۱۵ بهمن) انجام شد و خبر آن را خبرگزاری دولتی سوریه، سانا منتشر کرد.

پیشینه

جنگ اسرائیل با نیروهای متحد ایران در ماه‌های اخیر با حملات سایبری و تبادل آتش با شبه نظامیان در سوریه و لبنان افزایش یافته است.

در ماه ژانویه نیز رسانه‌های سوری از حملات شدید اسرائیل در شرق سوریه و در نزدیکی مرز عراق خبر داده بودند، عملیاتی که یکی از شدیدترین حملات اسرائیلی‌ها به سوریه در طول یک دهه گذشته بوده است. گفته می‌شود در آن حمله گروهی از نیروهای افغان و عراقی مورد حمایت ایران کشته شدند.

دیده‌بان حقوق بشر سوریه در سال ۲۰۲۰، ۳۹ مورد حمله اسرائیل که ۱۳۵ موضع از جمله مواضع نظامی، انبارها یا وسایل نقلیه را در خاک سوریه هدف قرار داده، ثبت کرده است.

سارا پرز، تحلیل‌گر روابط ایران و اسرائیل در دانشگاه علوم سیاسی پاریس در این زمینه به مسعود سالاری، خبرنگار یورونیوز می‌گوید: «اسرائیل حملات به سوریه را می‌پذیرد، چون آن را دفاع مشروع از خودش می‌داند. در اسرائیل به این رویکرد، جنگ در برابر جنگ گفته می‌شود، زیرا اسرائیلی‌ها می‌گویند این عملیات نظامی علیه رقیبان منطقه‌ای انجام می‌شود که پیوسته با اسرائیل، مخفیانه در حال جنگ هستند و معمولا پاسخی به آنها داده نمی‌شود. بنابراین تل‌آویو از وضعیت ویژه موجود در سوریه برای دفاع از منافع خودش بهره‌برداری می‌کند، زیرا نمی‌خواهد ایران از سوریه به عنوان پلی برای عملیات علیه اسرائیل بهره ببرد.»

این تحلیل‌گر خاورمیانه می‌گوید: «اسرائیل در ابتدای جنگ سوریه برای آن که از درگیری‌ها در امان بماند، به یک پایگاه موشکی زمین به هوا و نیز یک مجتمع نظامی مشکوک به تولید سلاح شیمیایی در نزدیکی دمشق حمله کرد. اسرائیل بعد از آن به کاروان‌های حمل اسلحه به مقصد نیروهای حزب‌الله لبنان نیز حمله کرد. اسرائیلی‌ها از آن زمان به بعد برای خودشان خطوط قرمزی تعیین کردند تا جلو هر گونه نفوذ ایران در بلندی‌های جولان را گرفته و مانع رساندن سلاح به حزب الله لبنان بشوند و نیز نگذارند که ایران پایگاه‌های نظامی در سوریه تشکیل دهد.»

سارا پرز با یادآوری این که اسرائیل همچنین به هدف جلوگیری از انتقال نیروهای (تحت حمایت) ایران، حملات خود را تا مرز سوریه با عراق توسعه داده و گروه دیده‌بان حقوق بشر سوریه نیز در گزارش‌های متعددی از حملات این کشور به ویژه در منطقه ابوکمال واقع در سرحدات سوریه با عراق خبر داده است، می‌افزاید: «در ژوئیه ۲۰۱۹، اسرائیل به انبارهای تسلیحات و مهمات در خاک عراق حمله کرد و این نخستین بار بود که این کشور شعاع عملیات نظامی خود را تا این حد افزایش می‌داد.»

به نظر خانم پرز این عملیات با آن که بی‌پیشینه بود، اما «دور از ذهن نبود» زیرا بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل پیش از آن گفته بود هر کشوری که اجازه دهد از خاک آن علیه امنیت اسرائیل استفاده شود، باید منتظر پیامدهای آن هم باشد و بنابراین اسرائیل مسئولیت این عملیات را بر عهده گرفت.
چرا اسرائیل حملات خود را کمتر گردن می‌گیرد؟

با این همه، اسرائیل با آن که دست کم امکان بهره‌برداری تبلیغاتی از این اقدامات تهاجمی دارد، به ندرت مسئولیت این حملات را به عهده می‌گیرد و حتی در انتشار اخبار آن هم پیشدستی نمی‌کند. در واقع این کشور اراده چندانی برای بهره‌برداری از این عملیات و نمایش قدرت خود در برابر دشمن دیرینه‌اش یعنی ایران از خود نشان نمی‌دهد.

نویسنده کتاب «اسرائیل و ایران، جنگ فناوری» در توضیح این رویکرد اسرائیل می‌گوید: «اسرائیل در این زمینه سیاست مبهم خود را حفظ می‌کند و توضیح خاصی برای این گونه اقدامات نظامی خود نمی‌دهد. این ابهام در واقع بخشی از دکترین نظامی این کشور است که مثلا در مورد در اختیار داشتن سلاح‌های هسته‌ای خود نیز اظهار نظر خاصی نمی‌کنند. در واقع آنها نمی‌خواهند در مورد این که سلاح اتمی‌شان تنها یک امکان بازدارنده در برابر دشمنان است، شبهه‌ای ایجاد شود.»

خانم پرز که مسئول ارتباطات و پژوهش‌های گروه ای‌ال‌ان، «شبکه رهبری اروپا» است در توضیح این ابهام خودخواسته می‌افزاید: «اسرائیل با این سیاست پیشاپیش دشمنان خود را عقب می‌راند، زیرا آنها دقیقا نمی‌دانند با چگونه سلاحی طرف هستند و بنابراین پا پیش نمی‌گذارند. همین امر هم باعث شده است که برخی از تزاحال (ارتش اسرائیل) را به عنوان یک قدرت افسانه‌ای ترسیم کنند.»

او همچنین می‌گوید: «از سوی دیگر، کارشناسان نظامی (اسرائیل) معتقدند که به عهده گرفتن مسئولیت عملیات نظامی آنها باعث ایجاد حس تحقیر در دشمنان‌شان می‌شود و در جایی که اسرائیل داشتن دست بالا در اقدام نظامی را عملا ثابت کرده، دیگر منفعت خاصی در این ندارد که برتری خودش را جار هم بزند. در واقع به گردن گرفتن اقدام موفق نظامی، باعث برانگیختن حس تحقیر دشمن و و موضع‌گیری او برای انتقام می‌گردد. و البته اسرائیل دنبال چنین چیزی نیست.»