رادیوفردا: ۲۵ برنده جایزه نوبل در نامه‌ای به دبیرکل سازمان ملل بر «ضرورت تشکیل کمیسیون بین‌المللی تحقیق توسط سازمان ملل متحد برای بررسی جنایت عظیم کشتار» تابستان ۶۷ تأکید کردند.

در این نامه خطاب به آنتونیو گوترش آمده است که بر اساس فتوای آیت‌الله خمینی، بنیانگذار جمهوری اسلامی، «۳۰ هزار زندانی سیاسی طی چند هفته پس از بازجویی دو یا سه دقیقه‌ای توسط کمیته موسوم به مرگ اعدام شدند».

هزاران زندانی سیاسی در دهه ۶۰، به‌ویژه در تابستان ۶۷، در زندان‌های اوين و گوهردشت در تهران و زندان‌های مشهد، شيراز، اهواز و برخی دیگر از شهرهای ايران با دستور مستقیم آیت‌الله خمینی و با تصمیم هیئت‌های سه‌نفره که به هیئت‌های مرگ معروف شدند، اعدام شدند.

بسیاری از این اعدام‌شدگان از هواداران سازمان مجاهدین خلق و شماری از آن‌ها از هواداران دیگر گروه‌های چپ بودند که در سال‌های ابتدایی دهه ۶۰ زندانی شده بودند.

آمار دقیقی از این اعدام‌ها وجود ندارد اما بر اساس گزارش سازمان عفو بین‌الملل، دست‌کم ۴۴۸۲ مرد و زن در فاصله دو ماه ناپدید شدند.

۲۵ برنده جایزه نوبل در نامه خود، از ابراهیم رئیسی، رئیس‌جمهوری جدید ایران، به عنوان «یکی از عاملان اصلی این کشتار» یاد کرده و نوشته‌اند که «در صورت عدم پاسخگویی بین‌المللی، نسل‌کشی و جنایت علیه بشریت در ایران ادامه خواهد یافت».

هاروی آلتر، بری بریش، یوآخیم فرانک، اولیور هارت، پل مودریچ، رندی شکمن، دادلی هرشباخ، روئالد هافمن، شلدون گلاشو و راجر گیلمن از جمله امضاءکنندگان این نامه هستند.

کانال تلگرامی آیت‌الله منتظری ۱۹ مرداد سال ۹۵ یک فایل صوتی از جلسه ۲۴ مرداد ۶۷ حسینعلی منتظری با چهار مقام قضایی شامل ابراهیم رئیسی، حسینعلی نیری، مرتضی اشراقی و مصطفی پورمحمدی منتشر کرد.

ابراهیم رئیسی یکی از مخاطبان اعتراض آیت‌الله‌ منتظری به اعدام‌های سال ۱۳۶۷ در این فایل صوتی است که خطاب به آن‌ها می‌گوید: «بزرگ‌ترین جنایتی که در جمهوری اسلامی شده از اول انقلاب تا حالا به‌دست شما انجام شده است. در آینده جزو جنایتکاران تاریخ از شما یاد خواهد شد».

نویسندگان نامه که از جمله برندگان نوبل پزشکی، شیمی و نوبل فیزیک هستند همچنین به «اعدام‌های سیاسی و کشته شدن دست‌کم ١۵٠٠ معترض جوان در نوامبر ٢٠١٩» (آبان ۱۳۹۸) اشاره کرده‌اند.

اعتراضات آبان ۹۸ که در ابتدا واکنشی به گران شدن ناگهانی قیمت بنزین بود، به‌سرعت تغییر جهت داد و حکومت جمهوری اسلامی را نشانه گرفت. این اعتراضات اما با سرکوب شدید مواجه شد، به‌طوری که صدها نفر کشته شدند.

وزیر‌‌کشور وقت ایران گفته است که بین ۲۰۰ تا ۲۲۵ نفر در این اعتراضات کشته شدند، اما سازمان عفو ‌بین‌الملل با اعلام مشخصات حداقل ۳۰۴ نفر از کشته‌شدگان، تأکید کرده است که شمار کشته‌شدگان ممکن است بسیار بیشتر از این عدد باشد.

خبرگزاری رویترز اما ضمن اعلام کشته‌ شدن حداقل ۱۵۰۰ نفر در اعتراضات آبان ۹۸، از قول «سه منبع نزدیک به حلقه اطرافیان» خامنه‌ای «و یک مقام چهارم» نوشت که رهبر جمهوری اسلامی به مقام‌های ارشد کشور گفته است «هر کاری لازم است برای متوقف کردن» اعتراضات انجام دهند.
بر اساس نامه ۲۵ برنده جایزه نوبل و گزارش‌های پیشین رادیو فردا/ ف.ق/ ک.ر