بی‌بی‌سی: عکس آرشیوی مربوط به دوربین‌های نصب شده از سوی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در تأسیسات فرآوری اورانیوم اصفهان

خبرگزاری رویترز به یکی از اسناد آژانس بین‌المللی انزژی اتمی دست یافته که نشان می‌دهد ایران در تاسیسات هسته‌ای فردو برای استفاده از سانتریفیوژهای پیشرفته آماده می‌شود. این سانتریفیوژها تغییر در سطوح مختلف غنی‌سازی را تسهیل می‌کنند.
بازرسان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی روز شنبه تأیید کردند ایران آماده است گاز هگزافلوراید اورانیوم یا «یو اف ۶» را به سانتریفیوژهای آی آر ۶ تزریق کنند.
رویترز می‌گوید اکنون بنابر سند محرمانه آژانس که روز دوشنبه به رؤیت این خبرگزاری رسیده است، ایران به این نهاد اعلام کرده که فرایند «غیرفعال‌سازی» را در پیش خواهد گرفت. «غیرفعال‌سازی» یک مرحله پیش از آغاز غنی‌سازی و فرایندی برای تزریق گاز «یو اف ۶» است.
بنابر این گزارش، آبشار یا خوشه نصب شده در تاسیسات هسته‌ای فردو از ۱۶۶ ماشین تشکیل شده است و دومین آبشار سانتریفیوژ آی‌آر۶ در این مکان است.
آژانس منتظر است تا ایران اعلام کند با آبشارهای نصب‌شده قرار است غنی‌سازی را تا چه سطحی افزایش دهد.
تاسیسات هسته‌ای فردو در عمق زمین در نزدیکی شهر قم احداث شده است.
ایران از مدت‌ها پیش تهدید کرده بود در صورتی که تحریم‌های یکجانبه آمریکا رفع نشود، گام جدیدی برخواهد داشت. کاهش گام به گام همکاری با آژانس از جمله پاسخ‌های ایران به وضع دوباره تحریم علیه این کشور بود.
این خبر در حالی منتشر می‌شود که در ایران، سخنگوی وزارت خارجه گفته است تهران همچنان در مسیر دیپلماسی حرکت می‌کند و این قطار از ریل خود خارج نشده است.
سعید خطیب زاده روز دوشنبه از طرف آمریکایی خواست هر چه زودتر به مسیر امضای توافق برگردد.
سخنگوی وزارت امور خارجه برخی از اظهارنظرهای رئیس آژانس انرژی اتمی سازمان ملل متحد را «خارج از چارچوب وظایف فنی» او خواند و گفت «قطار دیپلماسی در مسیر خود حرکت می‌کند».

در پی توقف مذاکرات بازگشت ایران و آمریکا به معاهده هسته‌ای برجام و ناامیدی از حصول نتیجه، کشورهای اروپایی و آمریکا قطعنامه‌ای را به شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی ارائه دادند که با ۳۰ رای مثبت، دو رای منفی چین و روسیه و سه رای ممتنع لیبی، پاکستان و هند به تصویب رسید و از عدم همکاری ایران با آژانس انتقاد کرد.
ایران، پس از صدور این قطعنامه بعضی از اقدامات خود را بر اساس توافق هسته‌ای برجام کاهش داد و از جمله بیش از ۲۰ دوربین نظارتی آژانس را خاموش کرد. بر اساس گزارش‌ها، کنترل آنلاین سطح غنی سازی اورانیوم ایران هم، که آژانس بر اساس توافق برجام با دستگاه‌های جدید انجام می‌داد، متوقف شده است.
روز دوشنبه نیز، آنگونه که خبرگزاری رویترز می‌گوید ایران برای استفاده از سانتریفیوژهای پیشرفته در تاسیسات هسته‌ای فردو آماده می‌شود.
به گفته رافائل گروسی رئیس آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، ۲۷ دوربین نصب شده در مراکز غنی‌سازی ایران قطع می‌شود و ۴۰ دوربین باقی می‌ماند. سازمان انرژی اتمی ایران اعلام کرده دوربین‌هایی که قطع می‌شود، از دوربین‌های نظارتی «فراپادمانی» بوده، به این معنی که در چارچوب تعهدات ایران به ان‌پی‌تی یا پیمان منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای نیست و ایران داوطلبانه با نصب آنها موافقت کرده بوده است.
براساس گزارش خبرگزاری رویترز ایران به آژانس گفته است که مرحله منفعل سازی را که یک گام پیش از غنی‌سازی است، آغاز کرده است. با این حال مشخص نیست که در این مرحله ایران به سراغ غنی‌سازی چند درصدی خواهد رفت.