ارونیور: حسین طائب در شرایطی پس از ۱۳ سال از ریاست سازمان اطلاعات سپاه پاسداران (ساس) کنار گذاشته شد که طی ماه‌های اخیر انتقادها از ناتوانی نهاد تحت امر او در حفاطت از تاسیسات هسته‌ای ایران و کارکنان آن در مقابل حملات و ترورهای منتسب به اسرائیل افزایش یافته بود.

آقای طائب که همواره سعی کرده بود از خود یک چهره امنیتی مقتدر و کارآمد ارائه دهد، در چهلمین سالگرد عضویتش در سپاه پاسداران و در پی به راه افتادن موجی از سوءظن‌ها و تردید‌ها در مورد عملکرد و توان فرماندهی‌اش با دریافت حکم مشاور فرمانده سپاه پاسداران انقلاب اسلامی به حاشیه رفت و جای خود را به محمد کاظمی داد.

البته این نخستین بار نیست که او در سیستم اطلاعاتی و امنیتی جمهوری اسلامی به حاشیه می‌رود. اما آیا او این بار نیز می‌تواند بازگشتی مقتدرانه به نهادهای اطلاعاتی ایران را رقم بزند؟
از حوزه تا سپاه

حسین طائب که بنا بر ادعای خبرگزاری فارس نام برادر بزرگتر خود را که در جنگ ایران و عراق کشته شده، جایگزین نام شناسنامه‌ایِ «حسن» کرده، در سال ۱۳۴۲ در تهران متولد شد. او پس از چند سالی تحصیل در مدرسه، طلبه شد و به حوزه‌های علمیه تهران، قم و مشهد رفت. آقای طائب از ۱۹ سالگی به عضویت سپاه پاسداران انقلاب اسلامی درآمد و فعالیت خود را از سپاه منطقه ۱۰ تهران آغاز کرد و سپس به سپاه استان‌های قم و خراسان رضوی منتقل شد. او سپس تا معاونت فرهنگی سپاه و نیز فرمانده دانشکده فرهنگی دانشگاه امام حسین(ع) ارتقا یافت.

حسین طائب در دیدار فرماندهان سپاه پاسداران با علی خامنه‌ای، رهبر ایرانعکس از سایت رسمی رهبر ایران
اخراج از وزارت اطلاعات

آقای طائب در دورانی که علی فلاحیان، وزیر اطلاعات کابینه اکبر هاشمی رفسنجانی بود، وارد این وزارتخانه شد و مدتی بعد به سمت مدیرکل ضدجاسوسی وزارت اطلاعات منصوب شد. اما بنا بر روایت خبرگزاری نزدیک به سپاه پاسداران، او پس اقدام به تشکیل پرونده‌ای جاسوسی علیه مهدی هاشمی، یکی از فرزندان رئیس جمهوری وقت با اطلاع آقای هاشمی رفسنجانی از وزارت اطلاعات اخراج و وی مدتی خانه‌نشین شد.

کشته شدن ۲ عضو سپاه پاسداران؛ آیا کار اسرائیل است؟

بازگشت با قدرت

آقای طائب در دوران ریاست جمهوری محمد خاتمی به یکی از مسئولان نهاد اطلاعاتی موازی که از سوی برخی اعضای دفتر علی خامنه‌ای، رهبر ایران، تشکیل شده بود، بدل شد. در این دوره و به ویژه پس از ضربه‌ای که به وزارت اطلاعات در پی افشای ماجرای قتل‌های زنجیره‌ای وارد شد، نهادهای اطلاعاتی موازی از جمله اطلاعات سپاه نقش ویژه‌ای در امور اطلاعاتی- امنیتی داخل و خارج از ایران پیدا کرد.

از او که دارای سابقه دوستی طولانی با مجتبی خامنه‌ای، یکی از فرزندان علی خامنه‌ای، از دوران جنگ ایران و عراق است به عنوان یکی از عوامل موثر در پیروزی محمود احمدی نژاد در انتخابات ریاست جمهوری سال ۱۳۸۴ یاد می‌شود؛ هر چند که گفته می‌شود که او و مجتبی خامنه‌ای در آغاز رقابت‌های انتخاباتی آن سال، حامی جدی محمدباقر قالیباف بوده‌اند.

بر همین اساس، از آقای طائب به عنوان یکی از نامزدهای احراز سمت وزارت اطلاعات کابینه محمود احمدی‌نژاد در سال ۱۳۸۴ نام برده شد ولی ظاهرا او موفق به جلب نظر مساعد رئیس جمهوری وقت نشد.

حسین طائب در راهپیمایی ۲۲ بهمن ۱۳۹۸عکس از خبرگزاری دانشجو
محمدعلی جعفری، فرمانده کل وقت سپاه و نیروی مقاومت بسیج، در آبان ماه سال ۱۳۸۶، آقای طائب را به سمت جانشین خود در نیروی مقاومت بسیج منصوب کرد. او در کمتر از یکسال و در تیرماه ۱۳۸۷ به عنوان فرماندهی نیروی مقاومت بسیج معرفی شد. آقای طائب پس از سرکوب اعتراض‌ها به نتایج انتخابات ریاست جمهوری سال ۱۳۸۸ و در مهرماه همان سال به معاونت اطلاعات سپاه پاسداران رفت همزمان، ساختار آن تغییر کرد و مجموعه تحت مدیریت او به سازمان تبدیل شد تا آقای طائب دوران فعالیت ۱۳ ساله خود را به عنوان معاون سازمان اطلاعات سپاه پاسداران آغاز کند.

البته او یک سال و نیم بعد و تا پیش از پایان فروردین سال ۱۳۹۰ به دلیل آن چه که نقش آفرینی در نقض گسترده و شدید حقوق شهروندان ایرانی اعلام شد، تحت تحریم‌های حقوق بشری اتحادیه اروپا قرار گرفت.

جایزه «۱۵ میلیون دلاری» آمریکا برای دریافت اطلاعات درباره شبکه مالی سپاه پاسداران

با پایان کار دولت دوم محمود احمدی‌نژاد، سازمان اطلاعات سپاه پاسداران، برخورد با نزدیکان رئیس جمهوری پیشین را به ظن فساد مالی و روابط مشکوک با بیگانگان آغاز کرد. اسفندیار رحیم‌مشایی و حمید بقایی از جمله شناخته شده‌ترین مسئولان دولت آقای احمدی‌نژاد، بازداشت، محاکمه و زندانی شدند.

پس از حصول توافق هسته‌ای میان ایران و کشورهای گروه ۱+۵ نیز موضوع حضور تعدادی جاسوس در تیم مذاکره کننده ایران مطرح شد و در نخستین گام عبدالرسول دُرّی اصفهانی بازداشت شد. سپس حسین فریدون، برادر حسن روحانی، رئیس جمهوری وقت نیز که در مذاکرات هسته‌ای ایران حضور داشت، به دریافت رشوه بازداشت و به ۵ سال حبس قطعی محکوم شد.

سازمان اطلاعات سپاه پاسداران طی سال‌های اخیر تعدادی از شهروندان دو تابعیتی و اتباع اروپایی و آمریکایی را نیز با طرح اتهام جاسوسی بازداشت کرده که بر روابط ایران و غرب تاثیرگذار بوده است.

حسین طائب، جانشین فرمانده نیروی مقاومت بسیج، ۱۳۸۶عکس از خبرگزاری مهر (رئوف محسنی)
بازشدن پرونده اقتصادی و افزایش ترورها

در فایل صوتی منتشر شده از سوی رادیو فردا از جلسه محمدعلی جعفری، فرمانده وقت سپاه پاسداران و میرزا حسن ذوالقدرنیا، معاون اقتصادی و سازندگی سابق سپاه پاسداران در سال ۱۳۹۷، از حسین طائب، رئیس سازمان اطلاعات سپاه، به عنوان فردی نام برده می‌شود که از متهمان پرونده فساد در بنیاد تعاون سپاه پاسداران حمایت کرده است.

در این فایل صوتی، آقای ذوالقدرنیا مدعی شده که آقای قالیباف، شهردار وقت تهران، از برخورد با پرونده فساد مرتبط با شهرداری و بنیاد تعاون سپاه ناراحت شده و پس از آن که بنیاد تعاون سپاه با کسری ۸ هزار میلیارد تومانی مواجه شده، آقای قالیباف از او خواسته تا با امضای یک تفاهم‌نامه صوری ۸ هزار میلیارد تومانی ماجرا را فیصله دهد. او همچنین تصریح می‌کند که حسین طائب، رئيس سازمان اطلاعات سپاه، نیز در این پرونده به نفع آقای قالیباف فعالیت می‌کرده و در تلاش برای کنترل و حتی بازداشت محمدعلی نجفی، شهردار سابق تهران، بوده است.

با این حال، آقای طائب در سال ۱۳۹۸ در سمت خود به عنوان ریاست سازمان اطلاعات سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ابقا شد.

روایت فساد در بازوی سپاه پاسداران؛ از هلدینگ یاس چه می‌دانیم؟

زمستان همان سال و تنها سه ماه پس از آن که آقای طائب از خنثی کردن طرح ترور قاسم سلیمانی، فرمانده وقت سپاه قدس ایران از سوی همکارانش در سازمان اطلاعات سپاه پاسداران خبر داد، آقای سلیمانی در نزدیکی فرودگاه بغداد هدف حمله موشکی پهپادهای نیروی هوایی ارتش آمریکا قرار گرفت و کشته شد.

اما ترور محسن فخری‌زاده، رئیس سازمان پژوهش و نوآوری وزارت دفاع ایران، در ۷ آذر ۱۳۹۹ آغاز دوره زیر سوال رفتن جدی توان مدیریتی آقای طائب به عنوان رئیس نهاد مسئول حفاظت از دانشمندان و تاسیسات هسته‌ای ایران بود. چرا که پس از آن نه تنها حملات منتسب به اسرائیل به تاسیسات هسته‌ای و موشکی ایران از جمله سایت نطنز و گروه صنعتی همت افزایش یافت بلکه تعدادی دیگر از همکاران برنامه هسته‌ای ایران و نیز فرماندهان سپاه پاسداران همچون ایوب انتظاری و حسن صیاد خدایی کشته شدند.

آقای طائب، سرانجام در روزهایی که هشدارهای مقام‌های ارشد اسرائیلی در مورد تلاش ایران برای ترور برخی از شهروندان این کشور در جریان سفر به ترکیه به اوج خود رسیده بود، از کار برکنار و ناچار به خداحافظی از ریاست سازمان اطلاعات سپاه پاسداران شد. البته هنوز معلوم نیست که تغییر در راس سازمانی که اسرائیل آن را طراح اصلی حمله به شهروندان خود در سراسر جهان معرفی کند، اعتراف تلویحی جمهوری اسلامی به شکست در برابر حملات پنهان و آشکار اسرائیل است و اساسا خبر خوبی برای تل‌آویو محسوب می‌شود یا خیر. چون از یک سو، هنوز رویکرد اطلاعاتی و امنیتی محمد کاظمی، جانشین آقای طائب، در قبال اسرائیل و حملات منتسب به این کشور مشخص نیست و از سوی دیگر، آقای طائب نیز در آستانه ۶۰ سالگی هنوز آنقدرها پیر نشده که به فکر بازگشت دوباره به قدرت و نهادسازی تازه نباشد.